Bij uitdagend Tom Rainey Trio rollen niet alleen de stokjes
Het New Yorkse Tom Rainey Trio rijdt, vliegt en stapt twaalf dagen lang zonder onderbreking door West-Europa. Het is hun Combobulated tour en staat in het teken van het gelijknamige album dat in 2019 verscheen. Dag tien is een lange dag die na hun vertrek in Birmingham start met een verkeersaanrijding, een vlucht naar Düsseldorf en eindigt op vrijdagavond in Paradox. Zaterdag en zondag wordt de trip afgesloten na concerten in Dachau (Duitsland) en Linz (Oostenrijk).
DRUMS
Drummer en naamgever van het trio, Tom Rainey staat bekend als de meester van de improvisatie. Zijn handvaten bestaan uit een redelijk basaal drumstel en een grote verzameling trommelstokjes die afzonderlijk of met tientallen tegelijk los rollend of in een tasje gebundeld worden gehanteerd om daarmee de gewenste ritmiek en passende klanken te ontlokken.
Hij valt op door zijn motoriek waarin veel techniekbeheersing schuilgaat. Alles mag en alles kan, dus wanneer hij tijdens het concert twee plastic waterflesjes ontwaart (die toevallig wel speciaal waren meegenomen) mogen die ook gerust de helft van het drumwerk van een nummer in beslag nemen.
SAXEN
Saxofoniste Ingrid Laubrock, pakte 31 jaar geleden haar biezen uit Duitsland en vertrok naar Brooklyn, New York. Ze speelt sopraansaxofoon, maar toch vooral tenorsaxofoon. Behalve levenspartner van Rainey is ze eveneens een groot improvisator.
Ze haalt de geluiden uit haar saxofoon die je verwacht, maar ook die je niet verwacht. Grommende, rollende, plokkende, kloppende, ritmische, zuigende en blazende geluiden en meer worden aan het klankenarsenaal toegevoegd. In maart 2020 is ze met haar eigen Ingrid Laubrock Quartet in Europa, maar doet geen Nederlandse podia aan. Ook werkt Laubrock regelmatig met de fameuze Anthony Braxton
GITAAR
Gitariste Mary Halvorson behoort tot de voorhoede van de hedendaags avant-garde.
Ze speelde ondermeer in het Diamond Curtain Wall Quintet van Anthony Braxton en speelt met andere prominente collega-muzikanten als John Zorn en Marc Ribot. In 2018 verraste zij als songwriter met Code Girl, waarin vocalen een belangrijke rol spelen. In februari 2020 gaat ze de podia op met een aantal duo-concerten met Bill Frisell(o.a. Handelsbeurs Concertzaal Gent en Bimhuis Amsterdam).
Al meer dan tien jaar is zij met haar herkenbare geluid een smaakvol lid van het Tom Rainey Trio.
TOPSPORT
Ondanks de zware reisdag is van vermoeidheid op het podium niets te merken. Rainey start met bekkens, waarna Laubrock fors inzet op de tenor en Halvorson met haar eigen melodie bijvalt en zodanig dat ze elkaar houvast geven. Misschien schudden de muzikanten zichzelf even wakker tijdens het eerste nummer, maar in ieder geval is het publiek gelijk bij de les. Op het podium staan geen storende lessenaars met partituren. En al evenmin wordt er een playlist gevolgd die met de titels op het album Combobulated verband houden. Ieder nummer wordt gestart vanaf nul en ze eindigen gelijk. Onderweg tussen die twee punten gebeurt het allemaal. Mary Halvorson is uitgerust met nog wat op de grond geplaatste technische apparaten die vooral met voeten zijn te bedienen. Er staat ook een “green box”, ofwel een Line 6 DL4 Delay Modeler. Daarmee kan het toch al heldere heldere en zuivere gitaargeluid worden gemoduleerd en worden verrijkt met echo’s, delay’s, overdubs en loops. Halvorson maakt daar zonder effectbejag smaakvol en uitdagend gebruik van. Zo zijn er nog een viertal pedalen met elkaar verbonden en op sommige momenten lijkt ze haar prachtige handgebouwde Flip Scipio
GO WITH THE FLOW
Het trio maakt het publiek deelgenoot van wonderlijke muzikale avonturen waarbij je met een beetje fantasie filmische beelden voorbij ziet trekken. Wat begint met een borrelende waterbron kan uitgroeien tot een wild stromende rivier die rollende morenekeien in haar kracht meevoert. Subtiele melodielijnen en bulderende loopjes op de sax accentueren het wisselende landschap. De rollende, krassende en tikkende stokjes voegen elementen toe en zorgen dat de rivier behoedzaam in zee uitmondt.
De vrijdagavonden bij Paradox zijn erg de moeite waard. Jazz vindt in vele verscheidingsvormen haar plaats op de agenda in Tilburg. Met populaire smaakmakers op het programma zijn die avonden vaak dik uitverkocht en anders zijn de avonden wat minder drukbezocht. Zelden ligt de mindere opkomst aan de kwaliteit van het gebodene. Met deze New Yorkse topimprovisatoren op de agenda tonen ze in Tilburg een fraaie diversiteit en hoge kwaliteit van programmering. De minder avontuurlijke thuisblijvers hebben een mooi concert gemist!
TOM RAINEY TRIO
Tom Rainey – drums
Ingrid Laubrock – tenor- en sopraansax
Mary Halvorson – gitaar
Paradox Tilburg (NL) 24 januari 2020
Tekst en fotografie: Ella & Eddy Westveer