Auteur van het boek Jazz in Rotterdam, Hans Zirkzee interviewde en schreef over talloze jazzmuzikanten die een band met Rotterdam hebben of hadden. Musici die veel reizen en mensen ontmoeten hebben vaak mooie en interessante verhalen te vertellen. 
Deze biografie werd deels gepubliceerd in Jazz in Rotterdam en werd aangevuld met andere informatiebronnen.

FOTO
The Gateway City Jazzband (1954)

Weinig mensen weten dat de gelauwerde schrijver ooit een carrière had als jazztrompettist. Jazz bood in de sombere jaren na de oorlog een mogelijkheid om te ontsnappen aan de sleur van alledag. Jazz was voor Den Uyl meer dan muziek: het was een mentaliteit, een levenswijze. ‘Dat weer opbouwen van ons land, dat doen de anderen maar. Weg! Weg uit Rotterdam!’ Overdags werkt hij als kantoorbediende. De avonden en weekends stonden in het teken van de jazz. Hij gaat stappen bij Martin’s, Meyer et Fils, de Blauwe Zaal van het Beursgebouw, Palace en De Kroon, waar vaak een jazzband speelt.

WINDY CITY
Bob was aanhanger van de Chicago stijl. Na de sloop van Storyville, het uitgaanscentrum van New Orleans dat een verboden gebied werd voor de sinds 1917 in de havenstad gelegeerde Amerikaanse mariniers, verhuisden de meeste jazzmusici naar Chicago. In de ‘windy city’ veranderde de jazz. De gitaar verving de banjo en de contrabas de tuba. De Chicago stijl bood meer ruimte voor solistische improvisaties. Den Uyl had geen affiniteit met de moderne jazz. Trompettist Bix Beiderbecke was zijn grote voorbeeld.

EIGEN TROMPET
Bob nam trompetlessen en kocht op 31 oktober 1947 een eigen trompet en een maand later een eigen mondstuk… De Haagse banjoïst Bert Methöfer hoorde Bob bij toeval oefenen in een school aan de Tidemanstraat. Met Den Uyl (achter-achter-neef van Joop den Uyl) formeerde hij The Gateway City Jazzband, waarin Kees Nederveen piano, Bram de Keizer slagwerk, Kees Schoonenberg klarinet en Frits van Deventer tuba speelden. Den Uyl ontwikkelde zich in de loop der tijd tot een geroutineerde schnabbelaar bij verscheidene dixielandorkesten. Hij belandde bij de Schiedamse band The Dixieland Society van de broers Willem Jan en (de latere prins) Pieter van Vollenhoven. Bij de Harbour Jazz Band speelde Bob een tijdje trombone. Op den duur raakte Bob gefrustreerd over zijn eigen spel, omdat zijn embouchure nooit het gewenste niveau bereikte.

Bob den Uyl op trompet bij de Dixieland Society met op slagwerk Willem Jan en op piano Pieter van Vollenhoven (1955)

WETTEN
Zijn motto was je vindt niet wat je zoekt, maar alleen dat wat je niet zoekt. Beter bekend als de Eerste Wet van Bob den Uyl. De Tweede Wet van Bob den Uyl behelst de opvatting dat een verandering zelden een verbetering is. Na een publiekelijke afgang (hij soleerde in de verkeerde toonaard) begon hij te twijfelen aan zijn carrière als jazzmusicus. Bob den Uyl stopt na zijn huwelijk op 20 december 1956 definitief met spelen. Bert Methöfer vertrok naar de Green River Jass Band van pianist Henk Lange waarin ook de Rotterdamse trompettist en latere radiopresentator Aad Bos speelde. Na het vertrek van Aad Bos naar de radio in Hilversum bestond de band uit Ed de Mol (trompet), Eddy van Reine (klarinet), Nick Robat (drums) en de gebroeders Hans en Herman Zuidmeer (klarinet en trombone). Vanwege hun geloofsovertuiging speelden de Zuidmeers niet op zondag. De Green River Jass Band beleefde vanaf 1964 een revival, toen de dixielandmuziek opnieuw in de belangstelling kwam bij het grote publiek. De opnames van de Gateway Jazz Band zijn door de VPRO op cd gezet. Bob den Uyl publiceerde in 1960 zijn eerste verhaal in Gard Sivik, het literaire tijdschrift van C.B. Vaandrager en Hans Sleutelaar. In 1976 ontving hij de Multatuliprijs voor zijn geniale werk ‘Gods wegen zijn duister en zelden aangenaam’.

BRONNEN
‘Een zeker onbehagen’ door Nico Keuning
Gilde Rotterdam (Frans de Jonge)
Interview Bert Methöfer 11 maart 2007
Jazz in Rotterdam, de geschiedenis van een grotestadscultuur (2015) door Hans Zirkzee

Hans Zirkzee

Hans Zirkzee
‘mister’ jazz in Rotterdam,
muziekdocent,
saxofonist,
concertorganisator,
schrijver, jazz-historicus,
auteur van Jazz in Rotterdam
(de geschiedenis van een grotestadscultuur),
winnaar Dutilh-Prijs 2016

OVER R†JAM
Stichting Rotterdam Jazz Artists Memorial