Iggy Pop Punk Rock Jazz Middelheim 2022

Het zonovergoten Jazz Middelheim 2022 sloot af met 15.000 bezoekers. Dat is met een dagcapaciteit van 4.000 bezoekers een nagenoeg uitverkochte editie.
Over de eerste dag met een bijna compleet Belgische programmatie schreven wij reeds. De laatste drie dagen van Jazz Middelheim brachten een gevarieerd aanbod van diverse muziekstijlen om daarmee deels verwachtingen en deels nieuwsgierigheid te bevredigen.
Het programma van dag twee met een aanloop naar het slotconcert van die dag Iggy Pop was al maanden uitverkocht. Op dag drie werd in het bijzijn van de weduwe barones Huguette Tuytschaevers-Thielemans de honderdste verjaardag van baron Jean Toots Thielemans groots gevierd. En op dag vier werd voluit de jazz gevierd.

Iggy Pop op een jazzfestival? Nu alleen nog jazz op popfestivals!

IS DIT NOG JAZZ?
Pop, punk, rock of jazz? Óók of misschien wel juist op Jazz Middelheim werd die vraag vaak gesteld. De discussie hierover werd door de organisatie van Jazz Middelheim en Jazz Gent zelf niet gevoerd. Laat ze dat maar op het veld doen. Gelukkig zijn er nog steeds mensen die over muziek praten en een mening hebben. Pop, punk, noise, klassiek, wereld of folk, rap en hiphop, r&b, schlager, electronische muziek. Er zijn zoveel genres en stijlen, stijlperiodes en compositievormen en mengvormen. En misschien is er ook nog plaats voor nieuwe muziek? Misschien is het makkelijk om te praten over goede muziek en slechte muziek. Een makkelijke tweedeling? Maar ja over smaak valt te twisten. Ofschoon dat laatste genre (twisten) misschien ontbrak op Jazz Middelheim.
Woordvoerder Bertrand Flamang hierover: “Een leuke vaststelling is dat er voor de zoveelste editie op rij veel commotie en discussie was ontstaan over het programma. Uiteindelijk bleek tijdens het festival dat iedereen blij was met wie er op ons podium stond. De diversiteit van het publiek en het programma bleek hand in hand te gaan, mede gezien er een recordaantaal meerdagenpassen werd verkocht.”

Sonic Youth oprichter Thurston Moore tergde de trommelvliezen

TERRE SOL FOUR
Drumster Karen Willems is in België bekend van haar bijdrage bij o.a. Zita Swoon, Novastar, Dirk Serries, Arno Hintjens en Yuko. Samen met saxofonisten Vincent Brijs, Marc De Maeseneer en John Snauwaert liet ze haar muzikale avonturen van het podium golven. Onlangs brachten ze het dubbelalbum Grichte uit. Soundscapes, vette grooves, obscure en nevelige samenklank met uitzinnige zang vormden de opmaat voor een stevige zaterdag.

Karen Willems Terre Sol Four

ZALVEND
Bij de Londonse saxofonist en ‘spoken word’ artiest Alabaster DePlume was Willems eveneens van de partij. De poppy liedjes van DePlume met zijn bezwerende lofzangen en zalvende saxofoonspel ontstonden tijdens maandelijkse sessies met steeds een nieuwe band. Hij reeg zijn nummers op het podium aaneen met retorieken over hedendaagse onderwerpen. Helaas brachten zijn poëtische improvisaties meer verwarring en droegen zij weinig klare boodschap!

Alabaster DePlume met zalvende saxofoon en onbegrepen ‘spoken word’

JAZZPOLITIE
Gelukkig zijn er dan nog de Belgische TaxiWars-mannen, waarvan overigens behalve de Antwerpse Tom Barman allen in New York verblijven. TaxiWars kwam als een ware jazzpolitie orde op zaken stellen, zo leek het. Ze speelden weliswaar voor de derde keer in vijf jaar op dit festival; ze vervelen geen moment en worden nog alsmaar beter. Het lijkt of de set-opbouw ook steeds krachtiger wordt. Met hun arsenaal van drie albums vol met songs kunnen ze met gemak vele concerten vullen. Een mooie afwisseling in powerplay met zwaar groovende nummers, een stevige beat plus een rauwe ondertoon èn lieflijke ballads met fraaie melodieën – soms instrumentaal – leverde een krachtige structuur aan de spanningscurve. De aangename broeierige sfeer op het veld en in de tent was zeker niet alleen te danken aan de tropische 30plus temperatuur. Heerlijke broeierige TaxiWars-muziek!

TaxiWars stelde orde op zaken met een voortreffelijke en sfeervolle set!

WE WANT MOORE?
Van totaal ander hout gesneden was de set van de Thurston Moore Group. Gitarist Thurston Moore die in 1981 Sonic Youth oprichtte kwam naar Middelheim met een drummer, een toetsenist en twee gitaristen. En zelf speelde hij de meest dominante rol op gitaar vanzelfsprekend. Dat deze groep zich volgens de organisatie even comfortabel voelt in akoestische stukken als in vrije improvisatie, metal of noise kan dan wel wezen. Helaas beperkte de output van de geluidsinstallatie zich tot voornamelijk een massa ondefinieerbare noise. Dat de live-uitzending via Klara een ander geluidsbeeld zou geven wuif ik naar het land der fabelen. “Muziek voor Tinnituspatienten”, zo becommentarieerde een thuisluisteraar.

Thurston Moore Group speelde niet akoestisch

LA LA LA LA LALALA LA!
Volle bak was het toen de lang verwachte Iggy Pop het podium betrad. De echte ‘diehards’ waren van heinde en verre gekomen om hun idool te zien. Velen stonden vooraan opgestuwd tegen het dranghek.  Dat we van Iggy Pop geen jazz konden verwachten, was wel duidelijk; ondanks dat hij meegewerkt had aan een album van Jamie Saft met Steve Swallow en Bobby Previte en dat zijn album Free (2019) volgens sommigen erg jazzy zou zijn. Het concert in Antwerpen was (gewoon) onderdeel van zijn Europese tour met concerten in Zwitserland, Spanje, Portugal, Italië en Oostenrijk. Het programma week daar in Antwerpen niet van af. Ook de samenstelling van zijn band was – tot op heden – ‘to be announced’. Pop had een aardige band mee met ook nog wat blazers en hoe cool is dat toch op een jazzfestival? Eigenlijk werd een show gedraaid met vooral veel herkenbare ‘greatest hits’ zoals natuurlijk Lust for Life en The Passenger. En dan is al snel iedereen blij. En Iggy Pop weerhield zichzelf van blessures en ‘stagediving’.

Iggy Pop verruilde zijn zwarte colbert binnen tien minuten voor een topless outfit

MEERDAGENKAART
Dat de verkoop van zoveel meerdagenkaarten (2 of 3 dagenkaarten waren er) hand in hand ging met de diversiteit van het programma kunnen wij niet staven. Wat wel opviel was dat er veel bezoekers juist alleen de laatste twee dagen van het festival bezochten.

GRAND PICTURE PALACE
Vandaag is een dag om geboortedagen te herdenken. Zo was drie jaar geleden de geboorte van Anneleen Boehme’s Grand Picture Palace. Dat was op het mooie intieme Club Stage. En we gaan niet al te dramatisch doen, maar na het laatste concert is helaas dat podium een stille en geruisloze dood gestorven. Ik koester mooie herinneringen aan dat podium. Het allerlaatste concert aldaar was een ode aan Roy Hargrove door Ambrose Akinmusire.
Boehme heeft de afgelopen drie jaar bewezen dat haar zelf ontworpen muziekpaleis bestaansrecht heeft. Een uitnodiging op dit grote podium was niet alleen terecht; het was eveneens zeer verdiend en gegund! Met haar centrale rol als contrabassist en haar beeldende composities kleurde Grand Picture Palace deze opening.

Anneleen Boehme’s Grand Picture Palace opent dag 3 van Jazz Middelheim

Spandoeken op het festivalterrein waren verboden, maar voor dit formaat gold een uitzondering

65
Begin dit jaar werd de trompettist met zijn mooie klank 65 jaar. Een reden om dat te vieren. Zijn kleindochters stonden met een klein spandoek voor het podium om opa te feliciteren. Voor alle duidelijkheid: we spreken over Bert Joris. En die viert dat met het Sam Joris Octet; dus Bert Joris plus 8. De leden van het octet hebben een speciale band met elkaar, maar zien in Bert als muzikant en pedagoog een inspirator. Het is een familiefeestje waar het publiek van mag genieten. Voor dit familiefeest koos Bert Joris veel bigbandarrangementen die (door zoon Sam) werden teruggebracht naar octet. Magnifieke nummers als Julia, Nasty Boy, maar ook Joris Standards als Only For The Honest werden gespeeld. Met My Playground bracht hij een ode aan het Park Den Brandt, waar hij ook in zijn vroege jeugd speelde, maar dan zonder trompet. Een hoogtepunt was ongetwijfeld het verfijnde en beeldende Walking Tiptoe.
Twee generaties samen op het podium en het publiek hing aan hun lippen!

Bert Joris vierde zijn 65ste verjaardag

Bert Joris met het Sam Joris Octet over de kleine baantjes naar huis

MYSTERIUM
Jef Neve brengt geen ode aan de drummer. Zijn Mysterium-septet heeft een bijzondere samenstelling. Met maar liefst drie tenorsaxofoons, een trompet en een bastrombone aan de rechterzijde van het podium; Jef Neve aan de linkerkant achter de vleugel en daartussen Jasper Høiby achter de contrabas. Geen drummer! Neve is gewend om met grote gebaren te spelen en veel drama in zijn muziek te leggen. Als je wat jazzliefhebbers vraagt wat zij ervan vinden, hoor je tegenstrijdige berichten in extreme uitersten. Ze prijzen zijn muziek regelrecht de hemel in òf ze haten het. Daar tussenin zit heel weinig.
En ofschoon Jef Neve ook met een Toots 100 programma de podia langs gaat, zocht de organisatie hier wat groters en grootsers voor.

Jef Neve

TOOTS 100
Om te constateren dat de zondag voor de traditionele bezoeker van Jazz Middelheim een speciale dag zou zijn, hoefde je niet helderziend te wezen. Toots Thielemans was altijd de ‘peter’ van het festival en bijna jaarlijks werd er aandacht besteed aan zijn muziek en zijn persoon. Op een gegeven moment kon ieder concert zijn laatste zijn. Die sfeer van afscheid nemen was al vele jaren voelbaar op het festival.
Ofschoon Toots‘ echte honderdste geboortedag op 29 april was, deden we met zijn allen of het juist vandaag was!

Tutu Puoane koppelde al dansend Miriam Makeba aan Toots Thielemans in de muziekhemel

GASTEN
De organisatie plande een bijna megalomaan programma in twee delen. Eerst mocht het veel te hard spelende Brussels Jazz Orchestra het podium op met speciale gasten. Allereerst was er Kenny Werner; die er niet was dus! Het waarom was een beetje vaag – iets met een vlucht – , maar daags voor het concert stond dat hij werd “vervangen” door Nathalie Loriers en bij het volgende concert door Hans Vroomans. De beide pianisten werden gebombardeerd tot gast in ‘hun eigen orkest’. De andere gasten waren de Zwitserse harmonicaspeler Grégoire Maret, gitarist Philip Catherine, ook een beetje als het nationale uithangbord en opvolger van Toots, en vocaliste Tutu Puoane met een bescheiden maar glanzende rol. De laatste bracht op passende wijze Miriam Makeba met Toots Thielemans samen en zo werd het toch een bijzonder verjaardagsfeestje met het BJO.

Grégoire Maret, Philip Catherine en Fred Hersch in actie

Vince Mendoza, Grégoire Maret en Pedro Sá Moraes met het Metropole Orkest

MORE
Het Metropole Orkest paste na een snelle podiumtransitie precies op het podium; inclusief ongeveer dezelfde gasten. Met een beetje creativiteit en wellicht evenveel zuinigheid was er ook een gastrol voor de Braziliaanse sambazanger Pedro Sá Moraes en Fred Hersch. Hersch, die regelmatig met Toots speelde, en er toevallig toch was en één keer plaats wisselde met Hans Vroomans. Ook bij dit concert weer veel ruimte voor Maret, een beetje voor Catherine en met Tutu Puoane weer als kers op de taart. Het was allemaal een beetje veel tussen een lach en een traan zonder een nadrukkelijke rode draad in het programma.

Tutu Puoane schitterde op beide Toots 100 concerten

MAANDAG JAZZDAG
Maandag jazzdag. Maandag werd de mooiste jazzdag van het festival met een mooi gevarieerd programma. De slotdag van het festival begint bijna als traditie met een coachtrajekt van het Koninklijk Conservatorium van Antwerpen. De Deense gitarist en ECM-artiest Jakob Bro nam een viertal studenten onder zijn hoede en zette een concert in de steigers. Onder de naam Flight of the Black Zebra speelde het kwartet – aangevuld met een dienstbare Bro op gitaar – een mooie set met ruimtelijke stijlvolle muziek.

Flight of the Black Zebra (Cedric De Lat, Milan Verbist, Jasper De Roeck en Simon Van Brandt) met Jakob Bro

MAANDAG AKA MOONDAG
Aka Moon staat al ruim dertig jaar voor spelplezier. De drie leden blijven trouw aan hun jazzprincipes en zijn een begrip in de Europese improvisatiescene. Toch weten ze zichzelf weer opnieuw uit te vinden. Deze keer brengen ze als gast mee de Portugese accordeonist João Barradas, die evenals Aka Moon in 1992 werd geboren. Mooi om te horen en te zien hoe aanjager en saxofonist Fabrizio Cassol steeds de opening zoekt bij de energieke bassist Michel Hatzigeorgiou en drummer Stéphane Galland. In die plezierige dynamiek weet Barradas zich mooi te schikken. Op een gegeven moment zie je hem spelen en hoor je een Fender Rhodes. Een accordeon met pedalen; waarom ook niet?

Bert Joris 65

MAANDAG GITAARDAG
Het maandagprogramma had twee gitaristen als bandleider in petto. Kurt Rosenwinkel speelde met bassist Doug Weiss en drummer Gregory Hutchinson een intense set op het Antwerpse podium. Zonder veel onderbreking en intens geconcentreerd speelden de muzikanten hun setlist. Harmonisch, afwisselend en virtuoos passeren Joe Henderson’s Punjab en Antonio Jobim’s Passarim. Toch was het niet eenvoudig om met deze spanningsboog de aandacht van het publiek goed vast te houden.

Kurt Rosenwinkel, Doug Weiss en Greg Hutchinson

SCHEEPSRECHT
Gitarist Philip Catherine speelde zijn derde concert op deze editie van Jazz Middelheim. En wat de twee keren daarvoor niet lukte ging deze maandag perfect. Een glorieus concert met een gouden zingende gitaar. En natuurlijk Toots’ contrabassist Bart De Nolf en pianist Nicola Andrioli die onder regie van Catherine volop ruimte kreeg voor glansrijke improvisaties. De slagroom op de taart werd meegenomen door violist Alexandre Cavalière, die voor wat aangename turbulentie zorgde. Cavalière verloor Catherine geen moment uit het oog en de balans en harmonie van hun samenspel was een plaatopname waardig. Standards en eigen nummers werden indrukwekkend uitgevoerd. For my mother en For Martine,  “a very nice song for a very nice lady”, maar na een stevig applaus werd er opvallend afgesloten met een korte toegift; het volkslied van Oekraïne.

Philip Catherine (g), Nicola Andrioli (p), Bart De Nolf (cb) en Alexandre Cavalieri (v) met een glorieus concert op de slotdag

LEST BEST
Als het aantal toegiften graadmeter zou zijn voor de kwaliteit van een concert dan was het concert van het Fred Hersch Trio met het Antwerpse Desquin Kwartet de topper. We telden na afloop vier toegiften!
In 2020 tijdens de corona lockdown nam Hersch thuis een album op met de toepasselijke titel Songs From Home en recentelijk (niet thuis) Breath by Breath, een suite voor trio en strijkkwartet. Deze muziek en met name die laatste vormde de basis voor dit concert met lokale muzikanten. Op de contrabas was Clemens van der Feen gerecruteerd, op drums de Duitse slagwerker Jonas Burgwinkel en dichtbij het festival vond Hersch het Antwerpse Desquin Kwartet. Het was geen première in Antwerpen, want ze hadden al twee keer eerder op het podium gestaan.

Fred Hersch bezorgde Jazz Middelheim een waardige afsluiter

MEDITATIEF
Het concert had een rustgevend karakter. En dat was ook precies de bedoeling. De suite die volledig werd gespeeld werd afgesloten met het lyrische Pastorale, waarin werd teruggegrepen naar muziek van Robert Schumann. De muziek is een resultante van Hersch’ vroege liefde voor muziek van strijkkwartetten plus zijn beoefening van boeddhistische meditatie. Zijn muziek roept op om het langzamer aan te doen.

Fred Hersch Trio met Desguin Kwartet op het Antwerpse podium

Het concert boeide ons van de eerste noot tot de laatste. En daarin waren we niet uniek. Het Antwerpse kwartet speelde inventief en invoelend en werd door Hersch tijdens het concert gecomplimenteerd. Het hetzelfde gold voor contrabassist en slagwerker, die ook bij één van de toegiften nog eens mochten terugkomen met o.a een fraaie gestreken baspartij. Fred Hersch stak de loftrompet over zijn geweldige publiek op Jazz Middelheim. Of hij nog terug wilde komen meldde hij niet, maar hij wilde wel dit publiek meenemen!

Overigens tegen het einde bij één van de laatste solostukken van Hersch verloor ik even de aandacht. Op de rij achter me hoorde ik iemand de melodielijn van After You’ve Gone meefluiten. Irritant! We keken even naar elkaar en ik wierp een blik achterom. “Moet ik ophouden soms?” vroeg de man zonder aarzeling. Ik knikte en ik was weer bij de les.

Fred Hersch Trio met Desguin Kwartet nemen applaus in ontvangst van het enthousiaste publiek

2023
Jazz Middelheim 2023 is vanaf zaterdag 12 tot en met dinsdag 15 augustus 2023. Ben weer benieuwd wat 2023 ons gaat brengen.

JAZZ MIDDELHEIM
Park Den Brandt
13, 14 en 15 augustus 2022
Antwerpen (B)
Tekst en fotografie: Ella & Eddy Westveer

KAREN WILLEMS TERRE SOL FOUR

Karen Willems – drums, percussie, zang
John Snauwaert – tenor- en sopraansax
Marc De Maeseneer – baritonsax
Vincent Brijs – baritonsax

ALABASTER DEPLUME
Alabaster DePlume – tenorsaxofoon, gitaar, stem
Karen Willems – drums, stem
Rosetta Carr – basgitaar, stem
Raphaël Desmarets – gitaar, stem

TAXIWARS
Tom Barman – zang
Robin Verheyen – tenor- en sopraansaxofoon
Nicolas Thys – basgitaar
Antoine Pierre – drums

THURSTON MOORE GROUP

IGGY POP
met Iggy Pop, Tibo Brandalise, Sarah ‘Noveller’ Lipstate, Leron Thomas, Corey King?

GRAND PICTURE PALACE
Anneleen Boehme – contrabas
Linde Verjans – viool
Eva Ackerman – viool
Rhea Vanhellemont – altviool
Juno Kerstens – cello
Rob Banken – basklarinet
Cedric De Lat – trompet
Berlinde Deman – tuba
Matthias De Waele – drums

BERT JORIS 65
Bert Joris – trompet
Sam Joris – trompet
Rob Banken – saxofoon
Bruno Van Der Haegen – saxofoon
Peter Delannoye – trombone
Joppe Bestevaar – saxofoon
Wout Gooris –  piano
Janos Bruneel – contrabas
Jelle Van Giel – drums

JEF NEVE MYSTERIUM
Jef Neve – piano
Jasper Høiby – contrabas
Teus Nobel – trompet
Nicolas Kummert – tenorsaxofoon
Bruno Van der Haegen – tenorsaxofoon
Andy Dhondt – tenorsaxofoon
Pieter Kindt – bastrombone

TOOTS 100 BRUSSELS JAZZ ORCHESTRA
o.l.v. Frank Vaganée
GASTEN
Grégoire Maret – mondharmonica
Philip Catherine – gitaar
Tutu Puoane – zang

TOOTS 100 METROPOLE ORKEST
o.l.v. Vince Mendoza
GASTEN
Grégoire Maret – mondharmonica
Philip Catherine – gitaar
Tutu Puoane – zang
Pedro Sá Moraes – zang

FLIGHT OF THE BLACK ZEBRA FT. JAKOB BRO
Cedric de Lat – trompet
Milan Verbist – piano
Jasper De Roeck – contrabas
Simon van Brandt – drums
Jakob Bro – gitaar

AKA MOON FT. JOÃO BARRADAS
Fabrizio Cassol – altsaxofoon
Michel Hatzigeorgiou – basgitaren
Stéphane Galland – drums
João Barradas – accordeon

KURT ROSENWINKEL TRIO
Kurt Rosenwinkel – gitaar
Doug Weiss – contrabas
Gregory Hutchinson – drums

PHILIP CATHERINE TRIO EN ALEXANDRE CAVALIERE
Philip Catherine – gitaar
Nicola Andrioli – piano
Bart De Nolf – contrabas
Alexandre Cavaliere – viool

FRED HERSCH TRIO EN DESGUIN KWARTET
Fred Hersch – piano
Clemens van der Feen – contrabas
Jonas Burgwinkel – drums
Wolfram Van Mechelen – viool
Ludovic Bataillie – viool
Rhea Vanhellemont – altviool
Pieter-Jan De Smet – cello

JAZZ MIDDELHEIM
12-15 AUGUSTUS 2022

JAZZMIDDELHEIM.BE

LEES OOK

BELGISCHE VLAG WAPPERT OP EERSTE DAG……….

ANNELEEN BOEHME ARCHITECT VAN……

JEF NEVE’S MYSTERIUM MET EEN BIJZONDER SEPTET

TOOTS 100 MET JEF NEVE EN TEUS NOBEL