Zomerjazzfietstour zoekt nieuwe fietswegen

Editie 36 van de zomerjazzfietstour sloot af zonder regen, met een dikke 1100 bezoekers en een straffe windkracht 4 uit het Noorden. Jazzradar verplaatste zich via kleurrijke fietspaden tussen de bonte en welluidende concertplanken en liet de wind door de haren waaien.

Op de rug van het originele t-shirt van de zomerjazzfietstour 2019 (met ca. 1.500 bezoekers) staan 30 bandnamen vermeld.  Op het nieuwste t-shirt van editie 2022 zijn dat er 22. Wat weer al flink wat meer is dan de Limited Edition van 2021. De Zomerjazzfietstour gaat veel vergaderen om tot een format voor 2023 te komen.

In 2021 was er vanwege de coronamaatrgelen een Limited Edtion met drie vastgestelde routes zonder keuzeopties. Zo werden overvolle speellokaties voorkomen.
Nu in 2022 waren er – voortbordurend op versie 2021 – vier routes met enkele keuzes plus nog een zogenaamde free jazz route. Die naam sloeg niet persé op de muzieksoort, maar op de optie met beperkte vrijheid licht te kunnen improviseren in de route. En voor de mensen die niet tot 4 konden tellen, gaven ze de routes ook nog een kleurtje. Kleurenblindheid was geen probleem, want in het fraaie programmaboekje waren de route 1, 2, 3 en 4  of ook wel HAN80 genaamd van de website niet meer te vinden en heetten de route GROEN t/m ORANJE zonder heel duidelijke thema’s. Een tikkeltje verwarring hoort er bij.

Louis Sclavis en Vincent Courtois tijdens proloog in Simplon

ZOEKTOCHT
ZomerJazzFietsTour is in de overgang. Of anders geformuleerd: De organisatie is een zoektocht gestart naar de nieuwe vorm. En ze willen dan ook graag van de jazzfietsers gepeperde of ongezouten reacties horen. Of dat nou klachten of complimenten zijn, anekdotes of suggesties. Mail naar reacties@zjft.nl.

Louis Sclavis en Vincent Courtois tijdens proloog in Simplon

PROLOOG
Veel doorgewinterde zomerjazzfietstourders houden niet van al te veel verandering in de organisatie, viel ons op. Fijn dus dat ook de proloog weer terug is. Evenals in 2019 was er in Simplon aan het Boterdiep weer een mooi dubbelprogramma. Basklarinettist Louis Sclavis speelt al een jaar of tien in duo met cellist Vincent Courtois.  Dit Franse duo speelde één lang boeiend nummer en liet de bezoekers op het puntje van hun stoel zitten. Vrije improvisatie in optima forma met een uitgebalanceerde spanningsboog tussen dromerig, dramatisch en dansbaar. Een staande ovatie en een toegift waren het gevolg. In de podiumopstelling voor het tegendraadse Belgische orkest Flat Earth Society was al voorzien.

Flat Earth Society knalt bij de proloog!

Het 15 hoofden tellende ensemble met drummer Teun Verbruggen pontificaal in front en bandleider Peter Vermeersch centraal paste ternauwernood op de planken. En ze deden wat we hadden gehoopt. Met een medley uit eigen werk brachten ze een overtuigende bloemlezing speciaal voor het Groningse publiek. Het repertoire van F.E.S. is breed en uitbundig ontstaan uit projecten voor theater, opera, film en er is zelfs een album met begrafenisliedjes in de maak. Klinkt zwaar, maar er is veel lichtvoetigheid en humor te vinden. Het werd dan ook steeds gezelliger in de grote zaal van Simplon. Opening van de tour is een feit en een dag later was de band (met maar liefst zes invallers) te horen en te zien in schuur Hans in Feerwerd.

Joost Buis en Berlinde Deman in kerk van Fransum

ADEMBENEMEND (ORANJE)
Onze alternatieve fietsroute startte in het idyllische kerkje van Fransum. De eerste stenen van het kerkje werden gelegd in de eerste helft van de dertiende eeuw. De kerk is eigendom van de Stichting Oude Groninger Kerken en je kunt de ruimte afhuren voor je verjaardagsfeestje. Of een concert natuurlijk. Helaas moest Ab Baars wegens ziekte verstek laten gaan en werd het aangekondigde trio gereduceerd tot een duo. Maar minder kan ook meer zijn. Om twaalf uur startten trombonist Joost Buis en de uit Gent afkomstige Berlinde Deman op tuba hun selectie uit eigen werk. Het kerkje bood een prachtige klankschaal voor solo en samenspel. Niet alleen adembenemend voor de muzikanten maar ook voor de andere kerkgangers. De eerste en enige tuba-speler van het Flat Earth Society Deman bespeelde ook haar van oorsprong eeuwenoude serpent en leverde een intense traktatie voor oren en ogen. Toch was de afwezige Ab Baars nooit ver weg deze vroege middag. O.a. Baars’ stukken Me and Heinz (Karlheinz Stockhausen), nota bene een bewerking van een pianosonate, en het slotnummer met de gezellige titel De Rode Wurger dat als een spannende thriller klonk, maakte het aangekondigde trio compleet.

Joost Buis

Berlinde Deman

NJJO VII^a (GROEN)
De weersgoden waren ons goed gezind en de regenkledij kon ook de rest van de dag gewoon in de tas blijven. Vanaf de terp bij Fransum fietsten we naar schuur Huizinga bij Den Ham waar de zevende versie van het Nationaal Jeugd Jazz Orkest speelde. Het was eigenlijk versie 7A, want maar liefst 10 orkestplaatsen van de 19 aanstormende talenten werden ingevuld door invallers! En dat is veel te noemen. Trombonist Olav Schoorlemmer verscheen een paar minuten voor aanvang per openbaar vervoer vanuit Brabant. “Ik ben al blij dat hij twee noten goed speelt”, grapte orkestleider Maarten Hogenhuis. Dat viel allemaal mee, want de eerste trombonesolo kwam prima uit de verf. De artistiek leider heeft er met zijn muzikanten wat zeer moois van gemaakt. Fraaie composities met schitterende arrangementen leken de muzikanten op het lijf geschreven deze editie van NJJO stond als een huis.

Maarten Hogenhuis en NJJO

Het groovy swingende Durban Poison van bandleider van het eerste uur Benjamin Herman en een snufje Bruut! alle twijfels weg. Ook veel mooie nieuwe stukken van de hand van Hogenhuis. Dat ‘s werelds grootste klootzakken kunnen inspireren tot de mooiste muziek bleek uit de spannende compositie Midgley’s World, vernoemd naar de dodelijke uitvinder Thomas Midgley, die lood toevoegde aan benzine, chloorfluorkoolwaterstof (cfk) uitvond, vele mensen de dood injoeg en gelukkig door een andere eigen vinding nog ongelukkig en voortijdig zonder tussenkomst van een rechter aan zijn einde kwam.
Ook regelmatig voldoende ruimte zoals het bigband betaamt om de muzikanten solistisch te laten schitteren zoals in de Hogenhuis’ broeierige Diadem met zangeres Jaïnda Buiter en Fleur Peereboom op tenorsaxofoon.

Het Nationaal Jeugd Jazz Orkest in de volle schuur van Huizinga

MOOISTE DORP MET TOPCONCERT (GROEN)
Wanneer we aankomen bij het wierdedorp Niehove treffen we een lange rij wachtenden voor de kerkdeur aan. Misschien verstoort de hoeveelheid geparkeerde fietsen enigszins het beschermd dorpsgezicht. In 2019 werd het dorp door Elseviers Weekblad uitgeroepen tot het mooiste dorp van het land en volgens de 130 inwoners is dat nog steeds zo! Wij houden de kerk, die daar al sinds de 13^e eeuw staat, graag in het midden. Daar speelde om half vier het Miles Perkin Quartet hun eerste van twee concerten. Het was een keuzeconcert in de groene route. Het groene publiek kon kiezen tussen Bab Ad-Daar in het dorpshuis van Ezinge en dit! Ook een slimme en noodzakelijke vondst van de organisatie om hiermee de omvang van de groep deelnemers te vergroten. De Canadese bassist Miles Perkin met zijn muzikanten mocht zich ontfermen over een volle kerkdienst. De 45 minuten durende oriëntatiereis met Benoît Delbecq op (geprepareerde) piano, Tom Arthurs op trompet en Jim Black op drums hield het publiek zonder onderbreking geboeid in de greep. De tijd leek zo hard te vliegen dat een toegift werd ingezet, die we helaas met de fietskilometers indachtig die moesten komen, moesten afslaan.

Miles Perkin Quartet speelde één nummer met toegift in kerk van Niehove

EX EN RAVE (ROOD)
Voor een keuzeconcert in de rode route arriveerden we bijna tien minuten te laat in Schaphalsterzijl. Dat is spijtig, maar er waren verzachtende omstandigheden voor een acceptabel excuus vonden we:
a. de route vanaf Niehove was een kilometer of 12 met deels straffe wind op kop;
b. we namen onderweg ondanks voorbereidingen een foute afslag: plus drie kilometer;
c. het concert begon een kwartier eerder dan op het door ons gemaakte schema.
Het zijn juist de argumenten om te kiezen voor de door de organisatie gemaakte routes en de concerten leveren het avontuur. Omdat we wat laat waren, lachte de ‘Object Sonore’ ons al toe. De zeven meter lange en drie meter hoge hoorn – verplaatsbaar met een flinke aanhangwagen – is ontwikkeld door kunstenaar Peter Zegveld naar idee van Luc Ex. Deze verzamelde een veelheid van stadsgeluiden in een database. Luc Ex zat op een stoel in het gras en gebruikte de geluidsamples via zijn laptop als basis voor zijn improvisaties. Tegenover hem zat saxofoniste Ada Rave die haar expressieve inbreng zonder veel oogcontact afstemde op die van Ex of vice versa. De enorme toeter liet de muzieklandschappen via het nabijgelegen Winsumer- en Reitdiep het Groningse land in waaieren. Liggend in het gras kon je de ogen sluiten of de Nederlandse luchten aan je voorbij zien trekken en de meditatieve werking van deze (geluids) installatie ervaren. Heel zen eigenlijk!

Luc Ex en Ada Rave bij Schaphalsterzijl

KRASSE MANNEN (BLAUW)
Verkwikt en monter fietsten we met de laagstaande zon in het gezicht tussen het wuivende riet en de wind gerieflijk in de rug onze laatste etappe naar Krassum, een gehucht even onder Garnwerd. Daar stond in de oude stal van Frank en Jannie het Brusselse trio Don Kapot gereed voor een stevige laatste set met schurkende en loeiende powerjazz of krassende schuurpunk. Het is eigenlijk precies de muziek die we hier verwachten en tevens de allerlaatste krachtontlading van de fietstour. Je kon in de schuur nog een lekker broodje of kop soep eten en dan was het over en uit!
Met een beperkt gezelschap je ervaringen van de dag nog even uitwisselen en napraten en daarna op de fiets om net voor donker “thuis” te kunnen zijn.

De Belgische mannen van Don Kapot sloten stevig af in Krassum

GARNWERD EPICENTRUM
Dat was vroeger voor de corona wel anders. Toen stond in Garnwerd een grote tent om nog even bij elkaar te komen en de emoties van de dag te delen met geestverwante fietsers en jazzliefhebbers. Op veel en harde muziek zat je dan eigenlijk niet te wachten, maar een enkeling wilde nog wel eens uit zijn dak gaan. De mogelijkheid tot een gemeenschappelijke afsluiting was ‘ons’ ontnomen en dat werd gemist. We gaan afwachten wat 2023 ons gaat brengen!

ZOMERJAZZFIETSTOUR
PROLOOG
Simplon , Groningen (NL)
26 augustus 2022
DE FIETSTOUR
Reitdiepdal (NL)
27 augustus 2022
Tekst en fotografie: Ella & Eddy Westveer

PROLOOG
GRONINGEN – SIMPLON
21.00 UUR

DUO LOUIS SCLAVIS / VINCENT COURTOIS
Louis Sclavis – basklarinet
Vincent Courtois – cello

FLAT EARTH SOCIETY
Peter Vermeersch – klarinet, composities
Kurt Bodé – klarinet
Benjamin Boutreur – altsaxofoon
Tom Callens – tenorsaxofoon
Bruno Vansina – baritonsaxofoon, fluit
Thomas Mayade – trompet
Mozol Franken – trompet
Marc Meeuwissen – trombone
Frederik Hermans – trombone
Berlinde Deman – tuba
Peter Vandenberghe – piano, composities
Wim Segers – vibrafoon
Maarten Flamand – gitaar
Kristof Roseeuw – contrabas
Teun Verbruggen – drums

BUIS / DEMAN (ORANJE)
FRANSUM – KERK
12.00 UUR
Joost Buis – trombone
Berlinde Deman – tuba, serpent

NJJO VII (GROEN)
DEN HAM – SCHUUR HUIZINGA
13.45 UUR
Maarten Hogenhuis – artistiek leider, altsaxofoon
Jaïnda Buiter – vocals
Koen Ross – trompet *
Joost Hooijman – trompet *
Antonio Moreno – trompet  *
Maarten Combrink – trombone *
Olav Schoorlemmer – trombone
Mathis Kaiser – bastrombone *
Hugo Pieters – hoorn
Martin Diaz – altsaxofoon
Jeline Weening – altsaxofoon
Fleur Peereboom – tenorsaxofoon, fluit
Jesse Schilderink – tenorsaxofoon *
Pepijn Mouwen – baritonsaxofoon
Matthias As – fagot *
Ella Zirina – gitaar
Manuel Wouthuysen – toetsen *
Mees Booden –  contrabas
Tim Hennekes – drums *
Stan van Rixtel – percussie *

* invaller

MILES PERKIN QUARTET (GROEN)
NIEHOVE – KERK
15.30 UUR
Tom Arthurs – trompet
Benoît Delbecq – piano
Miles Perkin – contrabas
Jim Black – drums

LUC EX OBJECT SONORE (ROOD)
SCHAPHALSTERZIJL – SLUIS
17.00 UUR
Ada Rave – tenorsax
Luc Ex – samples

DON KAPOT (BLAUW)
KRASSUM – SCHUUR
18.45 UUR
Viktor Perdieus – baritonsaxofoon
Giotis Damianidis – basgitaar
Jakob Warmenbol – drums

ZJFT.NL