Vijftig Plus Etage Feest

Een halve eeuw geleden schreeuwde een groep jongelingen in het ingewikkelde grensgebied van Baarle-Nassau voor een eigen plek. Cafeetjes met harige tapijtjes op tafel waren er genoeg, maar voorzieningen voor de jeugd waren er absoluut niet. De noodkreet werd gehoord en gehonoreerd en de jongerenvereniging Plus werd een feit; opgericht in 1972.
Via een parochiezaal en een oude varkensstal die werd omgetoverd tot PlusHok kregen ze een vaste stek. Later verhuisden ze naar een etage van het voormalige klooster van de Broeders der Christelijke Scholen. Dat werd de huidige PlusEtage; nog steeds gerund door een sympathiek en gedreven team van vrijwilligers.

Bloemen voor voorzitter Jan Luyben (links) en zijn team van vrijwilligers

Ongeveer diezelfde groep jongelingen houdt met primus inter pares en inmiddels eminence grise Jan Luyben nog steeds een zeer interessant podium in stand; vijftig jaar na dato. Het jubileum moest worden gevierd op hun eigen intieme en bescheiden manier. Misschien wel iets te bescheiden voor dit fraaie jubileumprogramma. Toonaangevende musici uit de jazz en improvisatiemuziek waren te gast op het podium in Baarle-Nassau.

ZOMERFEEST
De eerste zaterdag- en zondagmiddag van september stonden daar voor ingepland: bij goed weer buiten en bij slecht weer binnen in de PlusEtage. De weergoden bleken het jubileumfeest uitermate goed gezind. Met in de pauzes de verkoelende klanken van de vijverfontein op de achtergrond en onder toeziend oog van het Heilig Hartbeeld konden de festiviteiten worden gevierd in de lommerrijke achtertuin. Het is couleur locale op deze gastvrije plek; met een hapje en een drankje aan de bar met een unieke pils van het vat van de tot voor kort in dezelfde straat gevestigde brouwer De Dochter van de Korenaar. Na een ontspannen welkomstwoord van voorzitter Jan Luyben, die voor zijn hele bestuur een bloemenruiker en wat fraaie woorden kreeg aangereikt, kon het feest beginnen.

Stefan Jung en Jacq Palinckx

HÈ HÈ
“Drinkt u koffie of heeft u LieberThee?”, roept stem/spoken word artiest, maar ook theatermaker, dichter en schilder Stefan Jung ons toe vanaf het podium. Dit kwartet LieberThee met artistiekelingen viert de vrijheid met klank, woord en ritme. Voor zijn kunstwerk dat als backdrop achter zijn drumstel hangt, zit Eindhovens beeldend kunstenaar, vormgever, drummer en gitarist Rik van Iersel. Hij leerde tijdens een workshop drummen maar vooral het improviseren van Han Bennink. Zittend en gebogen over zijn gitaar bespeelt Jacq Palinckx zijn instrument op alle geoorloofde materialen en met alle attributen die je inmiddels van hem verwacht. Met bottleneck, schroevedraaier, allerlei blokjes, tape, vibrator, scheermes en onbekende technieken schildert hij met zijn werktuigen kleurige klanken. Centraal op het podium speelt Edward Capel saxofoon, klarinet en heeft met de aanwezige electronica een verbindende rol. Maar wat chaos in de muziek mag ook aanwezig zijn. “Hè, hè, tsjonge, jonge”, roept Jung tegen het eind van het concert.

LieberThee

1000 + 1 = 3000
Aangekondigd als 3000 1000 Swell was er voor het tweede concert plaats gemaakt voor een stel internationale uitgesproken improvisatoren. De Duitse saxofonist Jan Klare had al zijn Project 1000. Met Anthems To Work On A Good End; besteedde hij aandacht  aan een exotische verzameling nationale volksliederen. Nu uitgebreid met de Amerikaanse trombonist Steve Swell werd het kwartet gerevalueerd tot het kwintet Project 3000. Eerder was er ook al een 6-hoofdige 2000-versie met bovendien Elisabeth Coudoux op cello erbij. Een beetje ingewikkeld en verwarrend, dat wel.
Met 3000 reisden ze momenteel door Europa. Een tussenstop in Baarle-Nassau was een logisch besluit. De blazerssectie met Swell op trombone, Maris op trompet, bugel, piccolo trompet en altsaxofonist Klare die ook de dwarsfluit af en toe hanteerde, zorgde voor een aangesloten reeks van magnifieke momenten. De ritmesectie met Vatcher en De Joode sloot hierbij briljant en dynamisch aan. In Klare’s nieuwe en bestaande melodische composities werd collectief en individueel van lieve lust geschoven en geschaafd. Het is fijn achteroverleunen in de openlucht huiskamer van de PlusEtage. Fijn om samen met geestverwanten verwend te worden door de muziek van dit ensemble. Het gezelschap van Klare sluit de middag af met een toegift en wij blijven nog even hangen voor een korte gezellige nazit.

Jan Klare en Project 3000

Wilbert de Joode

Jan Klare

Steve Swell en het Heilig Hartbeeld op de achtergrond

Bart Maris op piccolo trompet verkent de tuin

ALS EEN OS
We hadden al besloten de periode tussen het zaterdag- en zondagmiddagprogramma ter plekke te overbruggen. Een adrestip om ergens te eten in Baarle-Nassau bracht ons aan tafel van de crew van de PlusEtage en leverde ons een logische voortzetting van de middag op in ‘eigen kring’..
Op kruipafstand van de PlusEtage staat op Belgisch grondgebied een etablissement waar we overnachtten. Het horeca-bedrijf heeft een roemrucht verleden. Eind van de vorige eeuw kwamen ze in het nieuws door de vondst van een grote schat. Gesuggereerd werd dat het een zak met gouden munten was, maar niemand wist ons het fijne te melden. Nu verblijven er, aan de nummerborden op de parking af te lezen, veel arbeidsmigranten. De discotheek die vroeger publiek uit de weide omgeving trok, is feestzaal geworden. Toevallig vierde er deze avond iemand zijn 50^ste verjaardag. En er werd ontzettend vals karaoke meegezongen, hoorden we in de bar van het café. In onze kamer aan de voorkant hadden we weinig last van het feestgedruis. We voelden ons ook een beetje in goed gezelschap; want hier sliep  Misha Mengelberg na een optreden ook eens.
“De bedden zijn prima en van de prijzen die voor dit nachtelijk welbehagen in rekening worden gebracht, heeft nog nooit een gast wakker gelegen”, lazen we op de website. We hebben geslapen als een os.

Eric Boeren verbindende factor voor de zondagmiddag

TRIO
Op de zonnige zondagmiddag leverde cornettist Eric Boeren de verbindende factor. Niet alleen speelde hij met beide concerten mee van deze middag, maar hij is geboren op een steenworp afstand in Ulicoten. Daar speelde hij euphonium en tuba in de fanfare. Hij memoreerde nog even fijntjes dat bestuursleden vijftig jaar geleden niet ouder dan dertig jaar mochten zijn.  
Boeren is inmiddels bijna vergroeid met zijn cornet. Sinds zijn achttiende was er niets anders. Het trio Boeren/Warelis/Delius ontkurkte de tweede jubileummiddag met een elegante plof. Van relaxed en zen tot gecontroleerde chaos en weer terug. Wereldburger Tobia Delius (Argentijnse vader, Duitse moeder, jeugd in Engeland en Duitsland, muziekonderwijs in Mexico, conservatorium in Amsterdam, Boy Edgarprijs in 2003)  is niet weg te denken in het jazz- en improvisatiemilieu. Hij verblijdde alle aanwezigen met zijn buitencategorie (tenor)saxofoon- en klarinetspel. De kers op de taart van dit trio was de uit Polen afkomstige pianiste Marta Warelis. Sinds 2014 gevestigd in Amsterdam groeide ze uit tot een veelzijdige pianiste; onafhankelijk, gedurfd, elegant en opererend vanuit een vrije binnenwereld. Ze speelde deze middag op een elektrische piano en een fraaie Celesta.

Marta Warelis, Tobias Delius en Eric Boeren

Marta Warelis

DUBBELE UITSMIJTER
Als uitsmijter van dit weekend kon de bigband All Ellington onder leiding van Eric Boeren de plank bijna niet misslaan. Dit tien-koppige ensemble in nagenoeg originele bezetting gaf grote Ellington-krakers, maar ook minder bekend werk een geheel eigen twist. Het wringt en het swingt, het kraakt en het smaakt naar meer en het klonk vermoedelijk beter dan Ellington het ooit bedoeld had. In twee sets nam de groep de bezoekers mee op reis met de A-Train naar het Verre Oosten via the Intimacy of the Blues. We Loved it Madly, maar na deze reis moesten we helaas met hangende pootjes en huiswaarts keren. Het weekend vloog om! We vroegen ons af waar de tijd was gebleven. En bovenal waar is die vijftig jaar gebleven?

Een dikke felicitatie aan de organisatie is op zijn plaats! We kunnen zeker niet wachten tot een volgend jubileumconcert.

Finale van het verjaardagsfeestje met All Ellington

TENTOONSTELLING 8 EN 9 OKTOBER
Op zaterdag 8 en zondag 9 oktober is de PlusEtage tussen 14.00 en 18.00 uur open voor een tentoonstelling. Een overzicht van 50 jaar film, muziek, lezingen, theater, dans, kleinkunst, cabaret, workshops in Baarle! Honderden activiteiten op uiteenlopend gebied werden er de afgelopen 50 jaar in Baarle georganiseerd door Jongerenvereniging PLUS, later Stichting PLUS.
De tentoonstelling is tevens een uitstekende gelegenheid voor Plusgangers, oud-Plusgangers en belangstellenden om elkaar (weer) te ontmoeten.

.

LIEBERTHEE
Rik van Iersel – drums, electronics
Jacq Palinckx – gitaar
Edward Capel – all- en sopraansaxofoon, altklarinet
Stefan Jung – stem

JAN KLARE 3000
Jan Klare – rieten
Bart Maris – trompet, piccolo trompet, bugel
Wilbert de Joode – contrabas
Michael Vatcher – drums
Steve Swell – trombone

BOEREN/WARELUS/DELIUS
Eric Boeren – cornet
Tobias Delius – tenorsaxofoon, klarinet
Marta Warelis – keyboards, celesta

ALL ELLINGTON
Jodi Gilbert – zang
Eric Boeren – cornet
Jimmy Serneski – trompet
Joost Buis – trombone
Natalio Sued – altsaxofoon
Tobias Delius – tenorsaxofoon, klarinet
Giuseppe Doronzo – baritonsaxofoon
Oscar Jan Hoogland – piano, toetsen
Omer Govreen – contrabas
Frank Rosaly – drums

PlusEtage, Baarle-Nassau (NL)
3 en 4 september 2022
Tekst en fotografie: Ella & Eddy Westveer

PLUSETAGE.NL