Herinneringen aan baritonsaxofonist Ronnie Cuber

Ronnie Cuber (15 maart 2019)
Ronnie Cuber tijdens afscheidsconcert Rein de Graaff in Bimhuis (15 maart 2019)

Ronnie Cuber

(New York, 25 december 1941 - New York, 7 oktober 2022)

Deze maand overleed op 81-jarige leeftijd de Amerikaanse baritonsaxofonist Ronnie Cuber. Ofschoon hij ook tenor en klarinet speelde werd hij vooral bekend op de baritonsaxofoon. Misschien was hij ook vooral bekend in de traditionele jazz, maar hij speelde ook fusion, latin en werd ook als begeleider gevraagd door tal van muzikanten. O.a. B.B. King, Paul Simon, Eric Clapton, The J. Geils Band en Frank Zappa maakten van zijn diensten gebruik. In de lijstjes van DownBeat stond hij in de bovenste regio’s en stond hij niet op nummer 1, dan vond hij in ieder geval zelf wel dat hij daar moest staan. Enige rivaliteit was hem niet vreemd.

IN NEW YORK
Ik ben zelf nog niet zo lang thuis in de jazz, maar was al langer bekend met de muziek van Frank Zappa, waarvan ik ook diverse concerten bezocht. De naam van Ronnie Cuber kwam ik voor het eerst tegen op de dubbelaar van Zappa; Zappa in New York. Hierop ondermeer het fameuze drumstuk The Black Page, de naam ontleend aan de hoeveelheid noten op een stuk papier dat door Terry Bozzio werd gespeeld. Het laatste stuk van de dubbelelpee The Purple Lagoon blies mij echter compleet van mijn sokken. Daarop staat een aantal in elkaar overgaande solo’s van Michael Brecker, Frank Zappa en Ronnie Cuber.

Vele jaren later toen ik Cuber aan tafel trof tijdens een schaars goedgemutst en spraakzaam moment trof, vertelde hij me (zonder voorkennis van bovenstaande) ongevraagd dat het weekend in New York in 1976 met Frank Zappa hem altijd was bijgebleven als een hoogtepunt. Dat uit de mond van de bebopper te horen verraste me in hoge mate!

Ronnie Cuber in LantarenVenster
Ronnie Cuber in LantarenVenster Rotterdam (8 november 2013)

PROFESSIONAL
Zijn professionele instelling als muzikant en artiest stond hoog in het vaandel. Met missers van collega’s of van het publiek kon hij moeilijk dealen. Ik herinner me een staande ovatie van het publiek waarvan hij vond dat het niet terecht was. Hij weigerde die avond als solist terug te komen voor een toegift.
Cuber had de naam een beetje knorrig in de omgang te zijn. Pianist Rein de Graaff had daar niet zo een last van. “Muzikaal hadden we hetzelfde doel en dat ging goed. Er zat wel een dr. Jekyll and Mr. Hyde in zijn persoonlijkheid. Hij heeft ook zware jaren gehad en dat heeft hem waarschijnlijk ook een beetje gevormd. Regelmatig wilde hij ook alleen eten en niet samen met de bandleden……”

Ronnie Cuber met Rein de Graaff
Ronnie Cuber met Rein de Graaff in het Amsterdamse bimhuis (15 maart 2019)

REIN DE GRAAFF
Cuber kwam regelmatig in Nederland. Hij speelde regelmatig als solist bij Rein de Graaff en speelde ook op diens afscheidsconcert in maart 2019 in het Bimhuis. Tijdens North Sea Jazz van hetzelfde jaar speelden ze voor het laatst samen. De Graaff speelde minstens vijftig concerten met Cuber en nam twee albums met hem op. De eerste nam hij in 1979 op in New York; New York Jazz. Daar speelden naast Cuber, bassist Sam Jones, drummer Louis Hayes en op trompet en flugelhorn de nog onbekende Tom Harrell. De tweede – Baritone Explosion! – uit 1994 was Live vanuit Nick Vollebregts Jazzcafé in Laren. Het trio van de Graaff met Koos Serierse en Eric Ineke had twee Amerikaanse baritonsaxofonisten te gast; Ronnie Cuber en Nick Brignola. Het concert was de eerste van de tour. Zonder repeteren werd er gespeeld, maar ook live op radio uitgezonden en een album opgenomen.

Ronnie Cuber
Ronnie Cuber tijdens Scheldejazz in Porgy en Bess Terneuzen (26 mei 2013)
CUBER
Ronnie Cuber op Zappa in New York (1976) en Baritone Explosion! (1994) met Rein de Graaff Trio en Nick Brignola

LAATSTE WERK
In 2019 kwam zijn laatste eigen album – Four – uit. In 2022 kwam Center Stage uit; opgenomen begin het jaar door de WDR Big Band met gasten Steve Gadd, Eddie Gomez en Ronnie Cuber.

Eddy Westveer