Misty een artistiek verantwoorde female impersonator
BIOGRAFIE
door Hans Zirkzee
Auteur van het boek Jazz in Rotterdam, Hans Zirkzee interviewde en schreef over talloze jazzmuzikanten die een band met Rotterdam hebben of hadden. Musici die veel reizen en mensen ontmoeten hebben vaak mooie en interessante verhalen te vertellen.
Deze biografie werd deels gepubliceerd in Jazz in Rotterdam en werd aangevuld met later beschikbaar gekomen informatie.
Nico van Geerenstein
"Misty"
(Rotterdam, 3 november 1942 - Rotterdam, 20 april 2001)
"Niet alleen wat zijn garderobe betreft was Nico een perfectionist. Zijn repertoirekeuze en zijn tekstbehandeling waren exclusief. Zijn huis stond vol met bladmuziek, elpees en biografieën van de door hem bewonderde artiesten."
MISTY
Het wereldberoemde nummer van pianist Erroll Garner was tevens de herkenningstune van de performance en de naam van het alter ego van Nico Fikkers (later Nico van Geerenstein), die 3 november 1942 in de Tweede Rosenstraat op Zuid ter wereld kwam. Zijn ouders (Nicolaas Fikkers en Johanna van Geerenstein) waren nog minderjarig toen zij op 10 juni 1942 in het huwelijk traden.
ROLLENPATROON
Van kleins af aan vond hij het leuk om verkleed als zangeres tijdens familiefeestjes en toneelstukjes op te treden. Na de LTS ging hij, mede op verzoek van zijn moeder, in de Horeca werken. Voordat hij de baard in zijn keel kreeg, kon hij jodelen. Soms met Olga Lowina. ‘Vroeger had je nog dat sterke rollenpatroon. Sterk gescheiden tussen mannen en vrouwen en in die mannenrol die mij werd opgedrongen voelde ik mij niet thuis. Ik kreeg zelfmoordneigingen en ik werd in Delta opgenomen. Tegenwoordig zouden ze iemand gewoon ombouwen. Dat wilde ik ook, maar ze deden het gewoon nog niet. Het was veel te duur. Ik ben er overigens nu helemaal van teruggekomen. In het boek van dokter De Vaal over travestieten en transseksuelen staat een aantal cases in waarin ik mij herkende. Daardoor heb ik een bepaald evenwicht gevonden.
Misty
CABARET
Ik zag het optreden van de Amsterdamse Madame Arthur in de club van Johnny Jordaan aan de Diergaardesingel. Jordaan kende iemand die een cabaretje wilde beginnen en die kon een travestie-act goed gebruiken (het eerste professionele optreden van Misty vond plaats in het Playboy Cabaret in de Hudsonstraat op 5 mei 1966, HZ). Ik heb daar een jaar gestaan, maar toen werden die louche onderwereldtoestanden mij te veel. Ik ben naar een club in Noord gegaan, maar daar zat ’n beetje vreemd stel. Steeds wilden zij weer wat anders. Dan een artiestencafé, dan weer een club voor lesbiennes… Steeds weer wat anders. Die zaak ging naar de knoppen.’ Nico stopte met optreden en ging naar de kappersschool tot Bart Wessels, directeur van de AMVJ, hem vroeg om op het slotfeest van Film International te spelen. Bart wilde in het gebouw van AMVJ ook een vestzaktheater maken waar Nico onder de noemer Misty’s Musical Memories twee maal per kwartaal een revue zou verzorgen met zijn jazzorkest het Sunday Evening Ensemble bestaande uit orkestleider Jaap Schallenberg (gitaar), Barend Petersen (tenorsax), Mariëtte Roupe van der Voort (altsax), Bert van Bommel (trompet), Bert Arends (piano), Gerard van der Sluis (bas) en drummer Toine Strooy. Gitarist Henk Sprenger schreef de arrangementen. De theaterzaal opende in maart 1973. Nico zei: ‘Ach, we moeten nog maar zien wat er in zit. Ik ben bang om te hard van stapel te lopen.’
Misty met Barend Petersen
TRILLEN
Nico was zachtmoedig en verlegen. Volgens Pierre van Duyl, die de laatste jaren als Cor Witjes met Misty optrad, stond hij voor elk optreden in de kleedkamer te trillen van de zenuwen, maar op de bühne was Nico juist opmerkelijk gevat en brutaal. Hij trad op in De Twijfelaar, De Lantaren, de Doelen, de Teerstoof, het Waagtheater in Delft en het Shaffy theater. De voorbereiding op zijn show duurde vaak langer dan het optreden zelf. Al zijn geld ging op aan kleding, pruiken en make-up. Voor elk nummer koos hij een andere, bijpassende outfit. Zijn kleedster maakte overuren. Niet alleen wat zijn garderobe betreft was Nico een perfectionist. Zijn repertoirekeuze en zijn tekstbehandeling waren exclusief. Zijn huis stond vol met bladmuziek, elpees en biografieën van de door hem bewonderde artiesten. Hij noemde zich liever female impersonator dan travestiet. Het ging hem om de artistieke interpretatie van de muziek en niet om een ordinaire travestietenshow. ‘Met oude nichten die playbacken, heb ik niets te maken.’ Hij zong nummers van o.a. Billy Holiday, Josephine Baker, Marlene Dietrich, Eartha Kitt en Judy Garland.
Misty met Cor Witjes
LHBTI
Zijn moeder maakte nooit een punt van zijn seksuele geaardheid. De dichter Eddie Elsdijk, zijn latere levenspartner, zag hem midden jaren zestig ergens zitten in een kroeg en het klikte. Ze bezochten nachtcafés en homobars, zoals Loge 52, de Zwarte Kat, de Cottage Inn, Willens en Wetens, de Cosmo, Van Kampen en De Wit. Rotterdamse kroegen die al lang niet meer bestaan. Misty was zijn tijd ver vooruit. Nu staat de zogenaamde LHBTI gemeenschap dagelijks in de belangstelling. Bekende Nederlandse mannen verschijnen als dragqueens in flamboyante outfits op de televisie. Elk weekend is er een Drag Dinnershow in de stad. Misty maakte het allemaal niet meer mee. Eind 2000 werd er bij hem botkanker gediagnosticeerd, waaraan hij op 20 april 2001, 58 jaar oud – thuis tussen zijn muziek – overleed.
BRONNEN
Algemeen Dagblad, 5 juni 1992
Jazz in Rotterdam, de geschiedenis van een grote stadscultuur (2015) door Hans Zirkzee
Het Vrije Volk, 13 september 1972, 5 februari 1975, 21 december 1984 en 2 juni 1990
RTV Rijnmond ‘Vergeten Verhalen’ aflevering 4
Stadsarchief Rotterdam
Hans Zirkzee
Hans Zirkzee
‘mister’ jazz in Rotterdam,
muziekdocent,
saxofonist,
concertorganisator,
schrijver, jazz-historicus,
auteur van Jazz in Rotterdam
(de geschiedenis van een grotestadscultuur),
winnaar Dutilh-Prijs 2016
OVER R†JAM
Stichting Rotterdam Jazz Artists Memorial