Meer dan 50 premières bij November Music

Première Amstel Quartet en Steve Coleman
Anouar Brahem speelde op zaterdagavond met zijn ensemble in Theater aan de Parade
Première van compositie Corrie van Binsbergen voor Asko|Schönberg

Is Den Bosch bekend als het Oeteldonk van carnaval of vergaart het bekendheid met het belangrijkste internationale festival voor actuele muziek in Nederland?
De eigenaresse van de supermoderne B&B in de buurt van Den Bosch had nog nooit van November Music gehoord. We moesten haar een beetje gelijk geven; de op de kamer aanwezige Google Home Mini wist het ook niet……

Met ruim 50 premières door makers en uitvoerders uit binnen- en buitenland, 21 compositieopdrachten en meer dan 100 verschillende concerten laat November Music tijdens de 30ste editie zien hoe divers en vitaal de nieuwste muziek is. Het evenement dat van 3 t/m 13 november op diverse locaties in ’s-Hertogenbosch plaatsvindt besteedt aandacht aan hedendaagse gecomponeerde muziek, jazz, new world music, muziektheater, pop, installaties en nieuwe genres. Het festival is breed en groots.

Ontlading door publiek na concert Anouar Brahem

UD-SPELERS
Uniek is de komst van Dhafer Yousef en Anouar Brahem, twee van ‘s werelds allerbeste ud-spelers. Beiden vanuit Tunesië met hetzelfde instrument naar Europa gegaan en kennisgemaakt met jazzinvloeden. Daar houden de voornaamste overenkomsten op. De eerste speelt tijdens “Colours of Improvisation” in de Grote Zaal van de Verkadefabriek op 12 november.
Anouar Brahem speelde met zijn kwartet op de derde festivaldag (5 november) speelde op de tijdelijke locatie van Theater aan de Parade in de Brabanthallen. Brahem brengt al meer dan dertig jaar zijn doordachte en bedachtzame muziek uit op het ECM-label. Voor de ongeveer vijfhonderd aanwezigen speelde hij met zijn kwartet op de vlakke vloer in een nagenoeg akoestische setting. Versterkt tot maximaal het niveau van huiskamerstereo, kon ieder kuchje of kriebelhoestje in het publiek als een mokerslag in de betonnen hal weerklinken. Brahem put met zijn kwartet regelmatig uit stukken van zijn meesterwerk uit 2009; The Astounding Eyes of Rita. Maar dit jaar werd ook nieuw materiaal gepresenteerd ofschoon daar geen mededelingen over werden gedaan. Woorden verstoren de balans van de meditatieve muziek. Brahem neuriede regelmatig zachtjes mee met de muziek. Op het podium zitten vier muzikanten die respect naar elkaar uitstralen en zeer behoedzaam musiceren. Het publiek werd door hypnotiserende melodieën en gedistingeerde ritmes in trance getoverd. De betovering werd pas verbroken na het slotapplaus.

Greener Grass verving Sanne Sanne

SANNE SANNE SANNE
De jaarlijkse Kunstmuziekroute van November Music werd dit jaar vervangen door de Muziekroute. Wat dat inhoudelijk betekende weten we niet, want we volgden niet eerder dit onderdeel van het festival. De route was de eerste zondagmiddag van het festival het voornaamste programma-onderdeel met ca. 20 concerten. In de route is veel aandacht voor nieuw talent. We verheugden ons erop om de muziek van Sanne Huijbregts te horen. Om 12 uur zou haar Sanne Sanne met Roosmarijn Tuenter, Pat Cleaver en Jeroen Batterink in de Clubzaal van de Verkadefabriek starten. Groot was (slechts heel even) de teleurstelling toen we daar hoorden dat vanwege een coronabesmetting de groep niet aanwezig kon zijn, maar Sanne Huijbregts was er wel met Greener Grass. Vermoedelijk moest dat zo zijn, want Greener Grass met ook Julia Werner en Vita Paige (zang en percussie) en Camiel Jansen (contrabas, mandoline en zang) komt deze week met een album-release. Hoe mooi is het dat je dan allemaal beschikbaar bent en kunt invallen?! ‘Indie Polyphonic Songwriting’ betitelen ze zelf het genre. Prachtig verfijnd meerstemmig gezongen met subtiele instrumentale begeleiding op contrabas of mandoline, xylosynthesizer en nog een dozijn of wat diverse percussie-instrumenten. De teksten gaan over alledaagse onderwerpen tot het politieke Dear Mister President en de melodieën klinken soms bescheiden eenvoudig tot en met complexe vierstemmige mantra’s met minimale tekstlijntjes. Wat een fijne start van de Muziekroute!

Matthijs van Wijhe en Friso van Wijck met ‘Cycles’ in Huis 73

FIETSEN NAAR CYCLES
In de buurt van de Verkadefabriek waren een boel activiteiten die ons wel aanstonden. En omdat we daar in de avond nog twee andere concerten zouden bijwonen en met het oog op een naderend regenfront hadden we onze route zoveel mogelijk daar ingetekend. We maakten één uitstapje op de fiets naar de Huis 73 in de Hinthamerstraat 74 (?), ooit een Bisschoppelijk paleis, nu is daar de bibliotheek gevestigd. Nadat we eerst even op de verkeerde plaats zaten te wachten, werden we vriendelijk naar de afdeling Romans in de bibliotheek geloodst. Daar werd een stuk van het 8-delige Cycles van componist Peter-Jan Wagemans gespeeld. Wagemans die doorgaans de elektronicapartij voor zijn rekening nam, woonde in Amsterdam Orgelpark drie premières bij van zijn werk. Hij kon er dus niet bij zijn en liet zich vervangen. Het complexe stuk waar al sinds 2020 aan wordt gewerkt door de musici vindt als inspiratiebron onder meer werk van jazzpianist Cecil Taylor en slagwerker Dave Weckl en benadrukt de liefde van de componist voor de moderne jazz.

Fuensanta in de Clubzaal van de Verkadefabriek

GEBOORTE
Het trio van de Mexicaanse musicus/bassist/vocaliste Fuensanta Mendez was nog zo nieuw dat ze het bestaan ervan bijna ontkende. Een verser trio – kortweg Fuensanta genaamd – kon je in de Clubzaal niet krijgen. De door gedachten en herinneringen uit vervlogen tijden vormgegeven muziek werd eigenlijk ter plekke op het podium geboren. Zelfs de bedachte visuals zochten nog naar samenhang met de muziek. De lang uitgesponnen vocalen deden je soms vergeten dat er ook nog een contrabas was. En of het plezier dat de dames hadden in de glinsterende verkleedpartij meehielp om het Bossche publiek aan zich te binden, was niet duidelijk.

Peter Willems in de Jazzwerkplaats

WERKPLAATS
Op een steenworp afstand is er de Jazzwerkplaats. Het was ook nadat we de voordeur hadden gevonden echt wel even zoeken om binnen te komen. Het concert van het Peter Willems Quartet was al begonnen, maar we troffen niemand bij de deur en we slopen op onze tenen naar binnen. Vrienden van ons, die ook heel goed op kousenvoeten kunnen lopen, troffen het elders anders. De strenge deurwacht weigerde ze de toegang. Uiteraard waren deze muzikanten ook gewoon blij dat we binnenkwamen. Van dit uit Maastricht afkomstige gezelschap werd de 23-jarige naamgever/bassist/vocalist Willems al gelauwerd met prijzen en werd hem ‘star potential’ toegedicht. De combinatie zang en contrabas is een bijzondere en de muziek van het kwartet klinkt vooral vriendelijk en toegankelijk. Daar is niks mis mee. We gaan hem in de toekomst volgen en hopen dat hij een spannende en samenhangende keuze weet te vinden in een mooi repertoire. Aan uitvoerend talent lijkt het niet te liggen.

Drummende en zingende frontman Jimmi Jo Hueting

HUNTING
Lekker om de muziekroute knallend af te sluiten in Willem Twee Poppodium. Helaas ben ik mijn oude oordoppen verloren en zijn mijn nieuwe in de maak. Wat is toch die ongemakkelijke relatie van voornamelijk poppodia met muziek, en hun publiek? Zonder oordoppen is het daar zelden veilig. Eigenlijk wil je toch gewoon mooi en transparant geluid waarbij je alle nuances en instrumenten goed hoort?

Het Rotterdamse Jo Goes Hunting

De Rotterdamse negen Batavieren van Jo Goes Hunting hebben daar op het podium weinig invloed op. De band ontstond in 2015 in de studio als soloproject van Jimmi Jo Hueting. Langzaamaan werd het een live band. Daarin vermengden gitaren, synthesizers en blazers zich met Hueting als zingende en drummende frontman.  En er ontstond een machtig en uniek eigen geluid. Inmiddels speelde de formatie op verschillende festivals en de ijzersterke bezetting zorgde voor een nog dynamischer en interessanter geluid dat geschikt is voor een publiek dat niet in genres denkt!

Steve Coleman

WERELDPREMIÈRE STEVE COLEMAN
Deze zondagavond stond in het teken van twee wereldpremières in de Verkadefabriek.
Allereerst was er de Amerikaanse musicus en saxofonist Steve Coleman. Voor een optreden in 2016 schreef hij al eerder een compositie voor November Music. “En nu vragen ze me weer, dus ze zullen het wel goed gevonden hebben”, grapte hij. Deze keer schreef hij een prachtig stuk ‘s nh djdj (Was Ankh Djed) voor het Amstel Quartet en hemzelf, waarbij het publiek in de volle Clubzaal op het puntje van de stoel ging zitten. Na afloop legde hij uit hoe hij te werk was gegaan. Allereerst wist hij weliswaar de samenstelling van het kwartet, maar hij kende geen personen, dus dat was redelijk abstract. Verder liet hij zich inspireren door het Oude Egypte en de Amerikaanse hard bop tenorsaxofonist Von Freeman. Met die uitgangspunten is hij gaan improviseren en dat heeft hij later uitgeschreven. En eigenlijk is dat niet anders dan een eeuwenoude werkwijze die door de klassieke componisten werd toegepast toen er ook geen opnamemogelijkheden waren. En zo speelde het Amstel Quartet dus uitgeschreven improvisaties en hijzelf kon wat losser omgaan met zijn eigen partituur.

Steve Coleman nam zelf wat ruimte om te improviseren

BAIE PRAGTIG!
Voor het hoogtepunt van de zondagavond kwamen mensen van heinde en verre naar de Grote Zaal van de Verkadefabriek. En via NPO4 radio werd het concert rechtstreeks in de huiskamer gebracht (en vermoedelijk nog steeds terug te luisteren!!).
Toen musicus Corrie van Binsbergen haar concertgitaar dit jaar aan de wilgen hing en zich ging toeleggen op componeren, was ze daar natuurlijk al even mee bezig. En terecht want uit het brein van Van Binsbergen rollen mooie dingen. Voor het bijeenbrengen van literatuur of poëzie met muziek had ze al jaren een speciaal zintuig. Een paar jaar geleden werd ze gevloerd door de gedichten van en gedeclameerd door de Zuid-Afrikaanse Antjie Krog. Haar stem, die taal, die dictie en die afgewogen betekenisvolle woorden werden voor Van Binsbergen de leidraad voor dit project. Een Huid van Klank werd de toepasselijke titel. Ze schreef muziek voor Asko|Schönberg, zangeres Beatrice van der Poel en het trio rondom gitarist Vuma Levin. In tegenstelling tot haar collega Steve Coleman kende zij wel muzikanten waar ze gericht voor kon schrijven. Wanneer je de eerste rauwe en dierlijke klanken van trombonist Koen Kaptijn hoort, is dat wel duidelijk. De vooraf opgenomen teksten van Krog lieten haar taal, waarvan je niet ieder woord hoeft te begrijpen, samensmelten met de muziek. De spanningsboog van het muziekstuk was uit de kunst. In het speciaal samengestelde muziekgezelschap waren bezettings- en sfeerwisselingen die de tijd lieten vliegen.

Vuma Levin
Beatrice van der Poel

FILM VOOR DE OREN
Na deze film voor de oren en een aansluitend enthousiast applaus waarbij de componiste blij op het podium verscheen dook het publiek de donkere novemberavond in.

NOVEMBER MUSIC

Diverse locaties
Den Bosch (NL)
3 t/m 13 november 2022
Tekst en fotografie: Ella & Eddy Westveer

NOVEMBER MUSIC (gezien)
5 en 6 november 2022

ANOUAR BRAHEM QUARTET
(Theater aan de Parade)
Anouar Brahem – ud
Klaus Gesing – basklarinet, saxofoon
Björn Meyer – basgitaar
Khaled Yassine – darbouka, bendir

GREENER GRASS
(Clubzaal Verkadefabriek)
Sanne Huijbregts – zang, xylosynthesizer
Julia Werner – zang, percussie
Vita Paige – zang, percussie
Camiel Jansen – contrabas, mandoline, zang

WAGEMANS/VAN WIJHE/VAN WIJCK – CYCLES
(Huis 73 Bibliotheek)
Peter-Jan Wagemans – compositie Cycles
Matthijs van Wijhe – piano
Friso van Wijck – slagwerk
Asim Singh Halwarvi – elektronica

FUENSANTA
(Clubzaal Verkadefabriek)
Fuensanta Mendez – contrabas, zang
Marta Arpini – synthesizer, zang
Līva Dumpe – zang, percussie

PETER WILLEMS QUARTET
(Jazzwerkplaats)
Peter Willems – contrabas, zang
Jakob Lingen – drums
Jonas Blume – piano
Julia Warren – saxofoon

JO GOES HUNTING

(Willem Twee Popzaal)
Jimmi Hueting – drums, zang
Daniel Eskens – bas
Thierry Castel – synthesizer
Jelle Roozenburg – gitaar
Sjoerd Krul – gitaar
Louk Boudesteijn – trombone
Jesse Schilderink – tenorsaxofoon
Nicolo Ricci – tenorsaxofoon
Jara Holdert – zang, percussie

STEVE COLEMAN / AMSTEL QUARTET
Steve Coleman – ‘s nh djdj (Was Ankh Djed
Hugues Dufourt – Les courants polyphoniques d’après Klee
Compositieopdracht November Music
(Clubzaal Verkadefabriek)
Steve Coleman – altsaxofoon
Amstel Quartet
Remco Jak – sopraansaxofoon
Olivier Sliepen – altsaxofoon
Bas Apswoude – tenorsaxofoon
Harry Cherrin – baritonsaxofoon

CORRIE VAN BINSBERGEN / ASKO|SCHÖNBERG / VUMA LEVIN
“Een huid van klank”
Compositieopdracht November Music
(Grote Zaal Verkadefabriek)
Corrie van Binsbergen – Huid van Klank
Antjie Krog – tekst
Vuma Levin – gitaar
Benjamin Jephta – bas
Jeroen Batterink – drums
Beatrice van der Poel – zang
David Kweksilber – klarinet, basklarinet, saxofoon
Marieke Schut – hobo
Joey Marijs – slagwerk
Koen Kaptijn – trombone
Joseph Puglia – viool
Lisa Eggen – altviool
Sebastiaan van Halsema – cello