Merry Stranger than Paranoia Xmas!

Paul van Kemenade en Jeroen van Vliet
de saxofonisten van Licks and Brains
Paul van Kemenade en Louk Boudesteijn

Het Tilburgse Paradox was op kerstavond strak uitverkocht en er heerste een opgewonden sfeer. Wie gaat er nou op deze avond naar een jazzconcert, vroegen we ons af. En wat is de dress-code? Echt marktonderzoek hebben we niet verricht. Enige consistentie in kledingetiquette konden we niet herkennen. Een korte rondvraag over het waarom leverde drie elementen op: de gezelligheid, Eric Vloeimans en de wederopstanding op kerstavond van de Tilburgse Messias Paul van Kemenade. Deze stond met zijn festival Stranger than Paranoia namelijk voor het eerst sinds zeven jaar weer op kerstavond op de Paradoxale planken.

Paul van Kemenade Classic Quintet tijdens het dertigste Stranger than Paranoia

GEZELLIGHEID
De bezoekers die voor de gezelligheid naar deze concertavond waren gekomen om ook een vleugje kerstmis mee te pikken moesten hun uiterste best doen. Alle sporen om herinnerd te worden aan dit midwinterfeest dat al van voor de jaartelling bestaat, waren gewist. Hier gold een ander motto. Bouw een feestje en hang zelf de slingers op. Of neem in het extreme geval desnoods je eigen kerstboom mee. Daar hoefde het toch geen carnaval voor te zijn? In de muzikale omlijsting van de gezelligheid werd ruimschoots voorzien. En als verrassing sprong er aan het eind van de avond toch nog een exotisch klinkende kerstman van tussen de trompetten tevoorschijn. Iedereen blij!

…een vleugje kerst

OUD EN NIEUW
Het Paul van Kemenade Classic Quintet is volgens sommige Tilburgers het beste kwintet van Nederland. Dat klinkt wat chauvinistisch, maar Van Kemenade is nog steeds keigoed en ook grappig met zijn aankondigingen. Zijn Classic Quintet bestaat in wisselende bezettingen al sinds 1989. En vanaf die tijd is er een serieus oeuvre opgebouwd, dat nog immer hedendaags en bruikbaar is en vele composities zijn klassiekers geworden. De Tilburgse festivalavond opende met Lockdown the End, relatief nieuw en corona-gerelateerd werk. “We spelen werk dat oud en nieuw is, volgende week vieren ze dat in heel Nederland, maar wij doen het nu”, grapte Van Kemenade. In de zeer onderhoudende set met euforische momenten toonde het vijftal zich op zijn best. Er volgden o.a. Music in the Box, A Fresh Fart, ook leuk met al die door Louk Boudesteijn verplaatste lucht, Mo’s Mood en het weemoedige Lockdown Knockdown, Pt. 1. Er was gelukkig nog tijd voor een kleine toegift, maar het toepasselijke nummer Stranger Than Paranoia hielden ze voor een volgende keer.

Louk Boudesteijn en Pieter Bast
We want more!

ECHT FESTIVAL
De organisatie van het in 1993 in Tilburg opgerichte festival Stranger than Paranoia verkende om moverende redenen al enige jaren een andere invulling van het oorspronkelijke concept. Daarbij werd vooral deels uitgeweken naar andere lokaties zoals Nijmegen, Breda, Den Bosch en Amsterdam. Maar er werden ook op andere momenten andersoortige evenementen georganiseerd die het Stranger-than-Paranoiamerk “Van Kemenade’s Kerstcircus” ontkrachtten. Memorabel zijn vroegere jaren toen tussen kerst en nieuwjaar het festival een aantal dagen domicilie koos in Paradox. Met Van Kemenade op het podium met legendarische en unieke gasten. Zoals recent bijvoorbeeld Archie Shepp (2015) of Sanne Rambags met Cappella Pratensis (2018). Dat leverde ook het echte festivalgevoel voor bezoekers. En niet alleen voor de muzikanten. Paul van Kemenade deed nu na afloop de ‘zachte’ toezegging om in 2023 en 2024 op kerstavond weer in Paradox te willen landen. Een goede suggestie lijkt om er ook weer een paar dagen na de kerst aan vast te knopen. Maar dat is uiteraard aan Van Kemenade en Paradox! Een Classic Stranger Than Paranoia voelt meer als een echt festival!

In 2023 en 2024 zijn we er weer op kerstavond……

BRAINS
Eerlijk gezegd hadden we vooraf geen beeld bij de naam Licks & Brains. Nu wel dus! Het is een groepje van 18 grote liefhebbers van bigbandmuziek. Ze hebben al meerdere albums uit en spelen gelikte op maat gemaakte muziek. Die werd nagenoeg op de persoon gearrangeerd door Rolf Delfos. Maatwerk dus. Trompettist des vaderlands Eric Vloeimans kreeg met zijn gevoelige fluwelen geluid en als publiekstrekker de eregastrol en drummer Pascal Vermeer was gastslagwerker. Grotendeels onversterkt met alleen microfoon voor de solisten dompelde dit gezelschap het publiek onder in verrassende en unieke stukken. Heel soms ging dat (gebrek aan versterkt) geluid even mis, zoals bij de versterkte samples die de batterij blazers even verdrongen, zoals bij het intro van slotnummer Maceo, maar dat duurde niet lang.

Licks and Brains

HUB VAN LAAR
Toch viel er nog een harde zwarte schaduw tijdens alle kerst- en muziekvreugde. Dat gebeurde toen Eric Vloeimans het volgende nummer wilde aankondigen. Hij nam een lange aanloop maar was zichtbaar aangeslagen door het verhaal dat hij zojuist had vernomen en wilde delen. Vloeimans bespeelt een op maat gemaakte Nederlandse trompet. Deze ochtend was zijn trompetbouwer en leeftijdgenoot Hub van Laar er zomaar ineens onverwachts tussenuit gegaan aan de gevolgen van een hart aneurysma. “We hebben niet echt een droevig stuk in ons repertoire zitten maar ik wil het volgende stuk voor hem spelen. Het heet Joyfull Noise……..omdat hier het koper zo mooi schettert”. En met een plechtige intro dat overging in een opgewekt nummer werd Hub stijlvol bedankt.

Eric Vloeimans op zijn door Hub van Laar gebouwde trompet

KERSTMAN
Met de spannende Abdullah Ibrahim cover Calypso Minor werd de draad verder opgepakt. Op verzoek van Vloeimans kreeg één van de trompettisten nog een feature waarin hij zijn dubbelleven als kerstman uit India mocht etaleren. Opzwepend en lang leve de lol werd het kerstfeest ingeluid. Daarna werd afgesloten met een aan Maceo Parker opgedragen nummer. En ruimschoots voor middernacht voegde Rolf Delfos zich met altsaxofoon bij de rietblazers en werd met een funky toegift het feestje in stijl afgesloten. Het bleef nog lange tijd rumoerig in Paradox.

Licks and Brains met de toegift

PAUL VAN KEMENADE CLASSIC QUINTET
Paul van Kemenade – altsaxofoon
Jeroen van Vliet – piano
Louk Boudesteijn – trombone
Eric van der Westen – contrabas
Pieter Bast – drums

LICKS & BRAINS FEAT. ERIC VLOEIMANS
Eric Vloeimans – trompet
LICKS & BRAINS
Remco de Vries, Peter Putting, Remco de Looff, Idius Felix, Leon de Looff, Martijn de Koning – trompet
Pieter-Gerrit Binkhorst, Vincent van Dijk, Lourens la Roi, Alexander Tichler, Luuk Eeftink – trombone
Dennis Jong – bastrombone
Ivo Hulscher, Bas van Schouwenburg, Jan Willem Klein Willink – altsaxofoon
Niels Cornelisse, Werner Most, Casper Rouffaer – tenorsaxofoon
Ferre Leujes – baritonsaxofoon
Albert van Dorssen – Fender Rhodes, Hammond
Lou Guldemond – gitaar
Ramon Hanssen – percussie
Pascal Vermeer – drums
Maarten Landzaat – bas
Rolf Delfos – bandleider, arrangementen, altsaxofoon

30e STRANGER THAN PARANOIA
Paradox
Tilburg (NL)
24 december 2022
Tekst en fotografie: Ella & Eddy Westveer

KOMENDE CONCERTEN IN 2023
vrijdag 13 januari 2023 MONTIS, GOUDSMIT & DIRECTIE
zaterdag14 januari 2023 ERIC VAN DER WESTEN’S NEW QUADRANT
vrijdag 20 JANUARI 2023 DAVE DOUGLAS QUINTET
zaterdag 21 januari 2023 MINYESHI
zondag 22 januari 2023 DAYNA KURTZ
woensdag 25 januari 2023 PARADOX JAZZ ORCHESTRA
vrijdag 27 januari 2023 DANIEL GARCÍA DIEGO TRIO
zaterdag 28 januari 2023 FLAMENCO BIËNNALE
zondag 29 januari 2023 TILBURG BIGBAND FT. KOEN SMITS
vrijdag 3 februari 2023 BENJAMIN HERMAN QUARTET + MAYUKO KATAKURA