Geniale Mary Halvorson laat iedereen sprakeloos
Ooit begon de muzikale zoektocht van Mary Halvorson (1980) met een viool. Maar de muziek van Jimi Hendrix bracht haar bij de elektrische gitaar ofschoon ze toch besloot om biologie te gaan studeren. Dat veranderde toen ze muzieklessen van experimenteel componist, muziektheoreticus en improvisator Anthony Braxton had gevolgd. Braxton adviseerde haar vooral om haar eigen muzikale taal op de gitaar te ontwikkelen. En sindsdien laat ze een onuitwisbaar spoor na van allerlei projecten, samenwerkingen en uitgebrachte albums.
AMARYLLIS
In de coronatijd begint Halvorson zich te richten op orkestratieboeken en compositielessen. Plannen voor een improviserend strijkkwartet en een nieuw sextet – die afzonderlijk kunnen spelen of elkaar kunnen aanvullen krijgen vorm. Halvorson componeert op de gitaar – vaak met een titel in gedachten – en gaandeweg het proces worden partituren met de overige musici in het hoofd, toegevoegd. De namen van kwartet en sextet waren een ingeving van haar vader, een tuinarchitect; Amaryllis en Belladonna. Van beide gezelschappen wordt in 2022 op Nonesuch een album uitgebracht. In maart 2023 zien en horen we haar met het Amaryllis Sextet in LantarenVenster optreden. In het sextet zitten muzikanten waar ze eerder mee werkte (Tomas Fujiwara, Adam O’Farrill en Jacob Garchik) en ze voegt frisse geluiden toe met Patricia Brennan op vibrafoon en bassist Nick Dunston.
We waren erg enthousiast! Paradox-programmeur Koen Graat, die ook aanwezig is, denkt: “die wil ik ook in Tilburg!”
Patricia Brennan
PARADOX
Enkele maanden geleden werd het nieuwe album Cloudward opgenomen, dat daags voor het concert in Tilburg op de eerste dag van de tour in Parijs werd gereleased. Vibrafoniste Patricia Brennan vertelde dat er sinds de opname niet meer was gerepeteerd en dat de partituur voldoende was. Het is zaterdag 20 januari 2024 en de muziek is vanaf de eerste noot adembenemend. Halvorson zit met een open blik achter haar muziekstandaard en laat haar muzikanten vrij. Ze bespeelt haar (demontabele) reisgitaar, gebouwd in New York door de Nederlandse meestergitaarbouwer Flip Scipio. Ze werkt voortdurend met twee pedalen tegelijkertijd dus staand spelen is geen optie! Haar spel heeft ongetwijfeld invloeden van gitaristen waar ze mee heeft gespeeld zoals Bill Frisell of Marc Ribot, maar het is compleet uniek. Haar spel beweegt tussen dromerig, sfeervol, bloedstollend, meeslepend en uitdagend en is soms werkelijk van een andere planeet.
VUURWERK
De opening is fascinerend en zorgt meteen voor vuurwerk. De muziek is intens en complex en tegelijkertijd sfeervol en stuwend. Geen onderbrekingen door aankondigingen waardoor de magie en de flow voor musici en publiek behouden bleef. Er werd uiteraard werk gespeeld van het recente album, maar ook nog versere composities werden uitgevoerd. Aan het extatische applaus tussen de nummers door af te meten, is het publiek verrukt over de muziek. Verrassend hoe iemand dergelijke muziek kan bedenken.
Er werd weinig informatie verstrekt over gespeelde titels. Van het eerste album wordt Night Shift gespeeld. Dan merk je ook meteen hoe vrij er gespeeld wordt. Uiteindelijk worden er twee indringende sets van drie kwartier gespeeld met uitsluitend juweeltjes. Ultramarine is het laatste nummer van de gereleasde album en sloot de avond in Paradox af. Bij de tafel waar de plaatjes werden verkocht stond na afloop een lange rij.
ERKEND GENIE
Jazzgitariste Mary Halvorson is een erkend genie. Ze is ‘fellow’ met een stipendium van de MacArthur Foundation. De Foundation kent jaarlijks aan enkele tientallen getalenteerde mensen een 5-jarig stipendium toe zonder verantwoording te vragen hoe de toelage wordt besteed. De stichting is toegewijd aan het bouwen van een rechtvaardigere, groene en vreedzame wereld. In 2019 ontving Halvorson een toekenning van $ 625.000. De prijs, die over een periode van vijf jaar werd toegekend, erkent haar jarenlange toewijding aan nieuwe muziek door middel van haar composities en gitaarspel. De Fellowship, beter bekend als het ‘Genius’-fonds, heeft niets minder tot doel dan “het potentieel te erkennen om objecten van schoonheid en ontzag te creëren, ons begrip van de samenleving te vergroten en verandering aan te moedigen om de menselijke conditie te verbeteren.”
Tussen Parijs en Wenen een grandioos concert in Tilburg
TOUR
Wie het Amaryllis Sextet nog wil zien en horen, zal er even voor moeten reizen. De korte Europese tour gaat na Parijs en Tilburg verder in Wenen. Daarna volgen nog München, Boedapest, Singen, Saalfelden en Keulen.
MARY HALVORSON AMARYLLIS SEXTET
Mary Halvorson – gitaar
Adam O’Farrill – trompet
Jacob Garchik – trombone
Patricia Brennan – vibrafoon
Nick Dunston – contrabas
Tomas Fujiwara – drums
Paradox Tilburg (NL)
20 januari 2024
Tekst en fotografie: Ella & Eddy Westveer