Huub Claessens in de open lucht
Zoals de aankondiging zou kunnen vermoeden staat er een klassiek zangconcert op het programma gezien internationaal gevierd bas-bariton en saxofonist Huub Claessens in het middelpunt staat.
Maar allesbehalve dat. Huub’s kompanen bij dit concert zijn pianist Egbert Derix en Leo Janssen en dat geeft een andere wending aan de eerste gedachte. Niet de twee minste in het brede spectrum van jazz.
DERIX
Pianist Egbert Derix speelde al met grote namen zoals Iain Matthews, Ton Engels, Steve Hogarth (Marillion), Renee van Wegberg, Fish, John Helliwell en Eric Vloeimans en eigen formaties zoals Searing Quartet. Prjizen zoals beste eigen compositie van de Dutch Jazz Competition, de eerste Jerry van Rooyen Award en zelfs de Annie M.G. Schmidt prijs.
Inmiddels betrad hij vele internationale podia en verscheen er ook poëzie van zijn hand. In 2017 componeerde hij Wandern dat centraal staat in het eerste deel van Huub Claessens and Friends.
JANSSEN
Leo Janssen is al jaar en dag 1ste tenorsaxofonist van het Metropole Orkest maar speelt ook in eigen formaties zoals Leo Janssen Group en creëerde enkele albums. Geïnspireerd door namen als Michael Brecker, Jan Garbarek en Bendik Hofseth maar ook Arabische en Aziatische muziek vormen een belangrijke inspiratie voor zijn bijzondere saxofoonspel en eigen muziek.
AMFITHEATER
Mocht iemand de schoonheid van Zuid-Limburg en het pittoreske en toeristische Valkenburg niet kennen, dan is dat al een gemis. Maar het monumentale amfitheater midden in de mergelberg daterend uit 1916 is naast een van de oudste ook een van Nederlands mooiste openluchttheaters en een bezoek is al een waar genot. De programmering in handen van directeur Vincent Loozen (sinds 2022) Deze timmert aardig aan de weg met een breed programma aan nationale en internationale artiesten. Pop, rock, wereldmuziek, opera en kindertheater wisselen elkaar af. Ook jazz heeft een plek in de programmering maar (nog) niet prominent.
TEKST
Oud-directeur Jos Frush kondigt dit concert aan en verwijst naar de twee delen die ogenschijnlijk geplitst zijn in een klassiek en een jazz deel. Het eerste deel heet namelijk Wandern en zou men kunnen associëren met componisten van weleer zoals Schubert en Schumann. Het zijn echter hedendaagse composities van Egbert Derix die naast begenadigd jazzpianist ook poëtisch is.
De teksten zijn namelijk deels van zijn vader Jan Derix (1936-2009) die Egbert vertaalde naar het Duits maar ook liedteksten van Ton Engels en Frans Pollux, een gedicht van de Italiaanse dichter Mario Argante en een Duits gedicht van zijn broer Govert Derix voorzag Egbert van muziek.
DUO
Wandern vertolkt de muzikale reis in jezelf. Het concert begint en het publiek is muisstil bij de intense maar ook ingetogen muziek van Egbert Derix die zich op piano kenmerkt met een “eigen sound en touche“, die fraai mengt met de zang van Huub Claessens. Klassieke invloeden met improvisatie hoor je niet vaak. Vaak wordt het als een kunstje gebruikt om bekende thema’s te verjazzen. Dat is hier zeker niet het geval.
Fraaie improvisaties op piano (met invloeden van Keith Jarret en Brad Meldau maar vooral veel Egbert) en dan weer Huub Claessens op saxofoon (Huub is ook een gevierd saxofonist en studeerde samen met Leo Janssen aan het Conservatorium in Maastricht bij Norbert Nozy en speelden in de Conservatorium Bigband destijds samen) die afwisselend alt en baritonsaxofoon en flugelhorn speelt. Ook dit laatste instrument is multi-instrumentalist Huub Claessens niet vreemd met roots uit een fanfareblazersfamilie. Uitzonderlijk fraai hoe de twee muzikanten elkaar ruimte geven, elkaar versterken en deze composities tot hoog nivo brengen. Het contact is voelbaar. Chapeau!
TRIO
Na de pauze starten de drie muzikale vrienden samen. Het thema is wellicht meer bekend onder de lezers van Jazzradar. Het betreft namelijk het album van John Coltrane en Johnny Hartman met McCoy Tyner op piano. Opmerkelijk op dit album is de keuze voor zes ballads. Tijdens een concert is dat niet gebruikelijk en ook in deze setting is er een vrijere opvatting. Allereerst de opening van Leo Janssen met een loopstation gevolgd door Egbert en dan aansluitend Huub Claessens. Het is niet voor iedereen weggelegd op hoog nivo zowel op klassiek vlak te acteren dan wel jazz ballads te zingen. Huub kan dit als geen ander met een eigen sound en timing die niks meer te maken heeft met het hoge operagehalte in zijn dagelijkse leven. De tekstbehandeling in combinatie met de fraaie begeleiding is zelfs minder zoet dan het originele album en het gesproken woord verbindt weer met de oude muziek waarin Huub ook geen onbekende is (bv Mattheus Passion). De improvisaties van Egbert en Leo zijn diep gelaagd en nooit over de top maar intens en melodisch met af en toe enkele uitspattingen. Het publiek geniet met oh en ah’s. Beide musici zijn meesters in hoe een instrument kan klinken met een eigen sound en expressie.
MEDAILLE
Het concert eindigt even voor elf. Het was een memorabel concert voor de ca. 250 aanwezigen. Er zijn geen stempels te drukken op zowel het hoge niveau dan wel stijl of kader waarin gespeeld werd. Muziek op zijn best en grenzen zijn er niet. Hokjes denken is ongepast en zou het geheel tekort doen. Het doet mij denken aan de 3×3 basketbalwedstrijd op de Olympische Spelen laatst. Ik zag deze vorm voor de eerste keer en was verrast. Ook zo over het resultaat. Een gouden Olympische medaille. Bestond deze ook voor muziek dan wist ik het wel.
HUUB CLAESSENS AND FRIENDS
Huub Claessens – bas-bariton (zang), alt- en baritonsaxofoon
Egbert Derix – piano
Leo Janssen – tenorsaxofoon
Openluchttheater Valkenburg (NL)
30 augustus 2024
Tekst: Ralf Jacobs
Fotografie: Johan Horst