Kafka volgens Coal Harbour

Elke derde vrijdag van de maand tovert Jazz Maastricht de theaterzaal van Kumulus Maastricht om tot een ware Jazzclub. Deze vrijdag zelfs een 11-koppige formatie uit het Rotterdamse in de programmering. Het betreft hier een collectief dat onder bezielende leiding van pianist en  componist Robert Koemans dus eigen werk speelt. Inspiratie voor de composities is de Boheemse schrijver Franz Kafka, in de literatuur geen onbekende. Zijn werk kenmerkt zich door een nachtmerrieachtige en onheilspellende sfeer waarbij machteloosheid, onschuld vertwijfeling en wanhoop wordt opgevat als schuld en waarbij bureaucratie en de onpersoonlijke maatschappij effect heeft op het individu. De term Kafkaësk symboliseert tegenwoordig de ontwortelde mens. Bekende werken zijn Het proces, Het slot en De gedaanteverwisseling.

Tom Ridderbeekx

INVLOEDEN
Het concert begint voortvarend met een stevig werk waarin de componist het leven van Kafka in muziek heeft geplaatst. De volle zaal is meteen bij de les. Geen geschuifel of fraaie majeurakkoorden maar robuust en rauw met een intense en scheurende baritonsaxofoon solo. Ik hoor vlagen Breuker  dan weer invloeden van avantgarde (jazz dan wel modern klassiek)

Koemans leidt het publiek door de gedachtegang van Kafka door een strakke en licht humoristische uitleg. Muziek met een verhaal behoeft enige uitleg maar ook weer geen lange litanieën en dat gebeurt ook niet. Het 2^de werk omschrijft de zakelijke en juridische stijl van schrijven in combinatie met het absurde. En absurd is t ook soms maar alles binnen het behaaglijke.

Jesse Schilderink

VERSMELTINGEN
De composities herbergen veel versmeltingen van stijlen. Zo hoor je af en toe Debussy of andere impressionisten langs komen maar ook passages die Rogier van Otterloo  geschreven zou kunnen hebben. Dat komt enerzijds door het gebruik van een strijkkwartet/ kwintet en anderzijds door wellicht de brede interesse in andere muziek dan enkel jazz van Koemans. Ook zijn eigen spel is niet in een specifiek genre te definiëren. Meestal dienend en dan weer fragiel solerend met opbouw naar meer. Buitengewoon plezierig en intens pianospel.

Coal Harbour met strijkkwartet

VERTALING
Het werk Metamorphosis oftewel De gedaanteverwisseling is een bijzondere muzikale vertaling van dit werk van Kafka. Gregor, de hoofdpersoon, is op een morgen opeens in een insect veranderd en de diepere betekenis dat hieraan ten grondslag ligt is bijzonder vormgegeven in de compositie. Schuld, verstoting en uiteindelijk de dood.
De strijkers in deze composities vormen sowieso in deze bezetting geen zoete akkoorden enkel ter kleuring. De strijkers hebben hier vaak een elementaire functie in de klankkleur en vooral expressie in de muziek. Zo ook in deze compositie. Goede en treffende arrangementen.

Coal Harbour volgens Kafka of Kafka volgens Coal Harbour?

SFEERVOL
De improvisaties zijn in alle composities uitstekend en sfeervol. Opvallend de sierlijke flugelhornsolo van de uit Maastricht afkomstige trompettist Tom Ridderbeekx maar ook de smaakvolle improvisatie van Oliver Emmit op trombone. Invallende drummer Wouter Kühne etaleert zich naast capabel vervanger ook als uitstekend solist.

Dit optreden wordt met een staande ovatie na de toegift beëindigd. Zowel de muzikanten als het voltallige publiek heeft genoten. In dit geval geen “puur/je reinste Kafka” maar enigszins het tegenovergestelde bewerkstelligd. De connectie tussen publiek en uitvoerenden was groot. De machteloosheid of vertwijfeling was nergens te bespeuren.

COAL HARBOUR
Merel Junge – viool
Hadewijch Hofland – viool
Mark Mulder – altviool
Thomas van Geelen – cello
Tom Ridderbeekx – trompet, flugelhorn
Oliver Emmit – trombone
Yoran Aarssen – altsaxofoon, klarinet
Jesse Schilderink – tenor-, baritonsaxofoon
Robert Koemans – piano, composities
Stefan Lievestro – contrabas
Wouter Kühne – drums

Jazz Maastricht
pop-up jazzcafe Kumulus theater
Maastricht (NL)
24 januari 2025
Tekst: Ralf Jacobs
Fotografie: Johan Horst

ROBERTKOEMANS.COM

JAZZMAASTRICHT.NL