Diamantair Martin Fondse en zijn bling bling suite

Woensdag 28 september presenteerde musicus en componist Martin Fondse in Tilburg de compositie-opdracht die hij kreeg van jazzpodium Bimhuis. Eerder ging het stuk in Amsterdam in première en een paar dagen later werd het in Utrecht uitgevoerd. Voor een fijn gevuld Tilburgs Paradox werd het voor de derde (en voorlopig laatste) maal op het podium gespeeld. Toen Fondse werd beëdigd als (vierde) Componist des Vaderlands (2022 en 2023) roemde men al zijn veelzijdigheid. De hier echter opgevoerde titel ‘diamantair’ behoeft enige uitleg.

Martin Fondse en zijn Voice Orchestra in Paradox

VAN GLAZENWASSER NAAR DIAMANTAIR
Enige jaren geleden is Fondse door een creatief toeval begonnen om de kaarten van het kaartspel op muziek te zetten. Door uitwisseling van hartenkaarten met klarinettist Claudio Puntin ontstonden zo kamermuziekjes en inmiddels zijn er voor een soloproject reeds zes jokers op muziek gezet. Voor de compositieopdracht van het Bimhuis koos hij voor de dertien kaarten van ruiten. En aangezien je met het Engelstalige ‘diamonds’ een mooiere inspiratiebron aanboort dan met ‘ruiten’ werden diamanten de sleutel voor zijn nieuwe suite.

13-DELIGE SUITE
De suite werd geschreven voor een bijzondere gelegenheidsformatie puttend uit een ruime diversiteit aan bronnen. Het vrouwelijke vocale ensemble Vox Sturnis inclusief rijke instrumentale bonus, was in aantal binnen het Voice Orchestra in de meerderheid. Het blazerstrio met speciale gast de Noor Trygve Seim met zijn lyrische geluid speelde ook een prominente rol in het strategische kaartspel. De ouverture Adamas Ace opende groots maar subtiel met stemmen, waarna andere spelers volgen. Het geluid in de zaal, verzorgd door Chris Weeda, was transparant en helder en alle muzikale inbreng op het podium was door het fluisterstille publiek tot in detail te volgen.

Martin Fondse met Romain Bly, Trygve Seim en Miguel Boelens

TELEURSTELLENDE DIAMANTEN
Tekstinspiraties werden aangereikt door niet de minsten. Poëtische teksten van William Shakespeare en John Donne werden gehoord, maar ook meer hedendaagse tekstschrijvers als Father John Misty. Zijn tekst Disappointing Diamonds Are The Rarest of Them All werd gebruikt voor de titel The Rarest of Them All en stelde niet teleur. Diamantinspiraties leverden het voor Seim op maat geschreven Pavilian Angle op, maar ook No Pressure no Diamonds en Martian Pink ontsproten aan het brein van de nooit om woorden verlegen zittende Fondse.

Anne Marie Roel Messerschmidt

Romain Bly, Treigve Seim en Miguel Boelens

ELISABETH
Het suiteonderdeel The Cullinan of Controversy heeft enige politieke lading. Genoemd naar een van de grootste ruwe diamanten ter wereld en afkomstig uit Zuid-Afrika is ooit terechtgekomen bij de Britse koninklijke familie. Het is een verhaal van tragiek, onderdrukking en slavernij. Omstreden en steeds meer stemmen gaan op om de diamant terug te geven aan Zuid-Afrika. Delen van de diamant zagen we onlangs op de kist van Elisabeth II verwerkt in de kroon. Het intro van het stuk werd door Romain Bly op een mondstukloze trompet ingeleid.

Trygve Seim op sopraansaxofoon

Romain Bly ook op trompet

Maaike van der Linde ook op basfluit

HUMOR
Bij A Momentary Flash of Diamonds werd met een vette knipoog een ode gegeven aan de kwaliteiten van de huidige Componist des Vaderlands. Hij wachtte niet alleen 55 jaar voor dit moment, maar hij studeerde 45 jaar om alle noten op de goede plaats te krijgen. “En dat kom je niet vaak tegen”, aldus Fondse.

C-GROOT
Fondse had nog een joekel van een diamant in petto. Met Amarillo Starlight werd een hommage gebracht aan C-groot en het trio van Carla Bley (met Andy Sheppard en Steve Swallow). Het werd schitterend uitgevoerd door Fondse, Van der Westen en Seim en zou als toegift nog eens met het gehele ensemble worden gebracht.

Martin Fondse en Voice Orchestra in een fijn gevuld Paradox

QUEEN
Tegen het eind van de suite volgde een melancholiek liefdeslied waarin teksten van The Bait van John Donne waren verwerkt. Een ode aan ‘the Queen of Diamonds’, Margriet Sjoerdsma en ook schitterend door haar gezongen: Come Live With Me!

BLACKADDER
En na de ‘Queen’ kwam uiteraard de ‘King’ ofwel de Ruitenheer. The Crown is in My Heart werd geschreven voor alle koninklijke families in deze wereld en in het bijzonder aan de meest kolderieke familie, namelijk die van Blackadder. Met dit opgewekte sprookje werd de uitvoering van de suite besloten.
Het is te hopen dat er nog een return komt, want het was te mooi om slechts drie keer te worden uitgevoerd.

VOICE ORCHESTRA
Martin Fondse – piano, Fender Rhodes, fluit
Eric van der Westen – contrabas
Romain Bly – hoorn, euphonium, drums
Miguel Boelens – altsaxofoon, basklarinet
Trygve Seim – tenor- en sopraansaxofoon

VOX STURNUS:
Margriet Sjoerdsma – zang
Sanne Huijbregts – zang, kalimba, marimba, klokkenspel, hotelbel
Anne Marie Roel Messerschmidt – zang
Thora Sveinsdottir – zang, altviool
Maaike van der Linde – zang, fluit, basfluit
Susanne Rosmolen – zang, cello
Chris Weeda – geluidstechniek

Paradox Tilburg (NL)
28 september 2022
Tekst en fotografie: Ella & Eddy Westveer

MARTINFONDSE.COM

PARADOX.NL