Drum, trombone, bas plus SAX Summit Tilburg
Ofschoon Paul van Kemenade al sinds de oprichting bij de Tilburgse jazztempel – “het Mekka van het Zuiden” – betrokken is, blijft het toch een beetje ‘stranger in Paradox’. “Maar dit terzijde”, zoals hij zelf ook vaak zijn grappig bedoelde en niet ter zake doende opmerkingen pareert. Maar dit terzijde!
INTERNATIONAAL
Op vrijdag 2 juni stond zijn internationale kwartet met de Amerikaanse trombonist Ray Anderson in de gelederen op de poster bij Paradox. Het concertfeestje werd vanaf het podium kort, correct en goed verstaanbaar aangekondigd door Olga Coolen.
Het gezelschap was bij elkaar voor een korte tour met een speellijst met allerhande recentelijk bedachte nieuwe liedjes, ingebracht en bedacht door alle leden van het kwartet. De onovertroffen en immer gretige drummer Han Bennink, Ernst Glerum met het mooie geluid van zijn babybas, Anderson en de sonore improvisaties plus bandleider Van Kemenade met zijn eigen sound op altsax en zijn grapjes vormen samen een hecht team van zielsverwanten. Het kwartet klinkt als een klok.
SAX SUMMIT
Dat dit kwartet geafficheerd stond als de start van de Sax Summit Tilburg zal ongetwijfeld berusten op een pragmatische keuze. Een drum summit, trombone summit of double bass summit had evenzeer gepast. In de zaal die niet geheel gevuld was, zaten – zo schatten we in – niet overwegend saxofoonliefhebbers, maar eerder tijdgenoten van Van Kemenade.
CURTIS CLARK
Het eerste nummer ging ritmisch van start met Bennink en Glerum waarna Van Kemenade en Anderson een melodie speelden en daar later een smaakvolle vrije improvisatie aan toevoegden. En uiteindelijk weer terugkeerden bij de lyrische melodie. Achteraf bleek het The Ballad of Jake Spoon te zijn. Genoemd naar een fictieve voormalige ranger uit de Western roman Lonesome Dove. Daarin een beeld van de Afro-Amerikaanse gemeenschap in de Verenigde Staten. En dat boek stond in het leeslijstje van de Amerikaanse jazzpianist Curtis Clark, die jarenlang in Nederland heeft gewoond en gewerkt. Deze avond een hommage aan Clark; Bigger Thomas, ook een persoon uit een boek (Native Son) leidde eveneens tot een liedje.
SCHUREN
Ze speelden verder muziek van elkaar, uitsluitend originals, zoals het vet schurende Blues of the Moment van Ray Anderson of Gato, vernoemd naar de Argentijnse saxofonist Gato Barbieri van Van Kemenade. Een liedje met eveneens mooi knijpende melodielijnen. De gedisciplineerd intro van Marching Han, inderdaad een mars mondde verder uit in een wat lossere ritmiek. Veel nieuwe liedjes. Ze schreven er in zeer korte tijd een stuk of tien. Het knappe en beeldende Beep Tune, het tweedelige Lullaby en Glerum’s Paper Models 2 met het korte intro Ruud, ga jij de auto even halen? mogen niet onvermeld blijven. Ook wat oudere muziek uit dit sinds 2007 bestaande kwartet, zoals Weemoedig in Opglabbeek en het mistroostige Lockdown Knockdown kleurden deze fraaie avond.
DE SPRONG
De jeugdige tachtig-plusser, multi-instrumentalist, beeldend kunstenaar èn bekendste jazzdrummer van Nederland, Han Bennink stond als eerste te trappelen om het podium op te gaan. En tijdens de aankondiging zat hij al met zijn drumstokjes in de aanslag achter zijn kit. Witte pet, rood gestreepte stropdas zorgvuldig geborgd tussen de knoopjes van zijn wit overhemd met opgestroopte mouwen. Klaar voor de actie. En dat verbaasde niemand. De pet verdween al snel en bij de tweede set was ook de stropdas weg. De gretigheid om op te treden bleef tot na de toegift van het kwartet. En toen had Bennink nog een solotoegift in petto. Staand voor de microfoon met brushes in de hand verraste hij publiek en collega’s met solo toegift, een gezongen versie van De Sprong O Romantiek der Hazen van zijn vroegere ICP-collega Misha Mengelberg.
VAN KEMENADE INTERNATIONAL QUARTET
Paul van Kemenade – altsaxofoon
Ray Anderson – trombone
Ernst Glerum – contrabas
Han Bennink – drums
Paradox Tilburg (NL)
2 juni 2023
Tekst en fotografie: Ella & Eddy Westveer