Gulli Gudmundsson tussen eb en vloed
De IJslandse bassist Gulli Gudmundsson (eigenlijk Guðmundsson) trekt met zijn nieuwste album Flóð og Fjara door Nederland en doet daarbij verschillende podia aan. Op zondagmiddag 2 februari 2025 trad hij, samen met zijn getalenteerde trio – pianist Jeroen van Vliet en trompettist Koen Smits – op in ’t Beest in Goes, op uitnodiging van MuziekPodium Zeeland.
EB EN VLOED
Het album Flóð og Fjara, wat vertaald kan worden als Vloed en Eb, is een muzikale reis vol wisselende emoties, sferen en persoonlijke (familie)verhalen. De composities zijn doordrenkt met invloeden uit jazz, klassieke muziek en folk, waarbij elke noot zorgvuldig is gekozen om een verhaal te vertellen.
PHILIP
Het openingsnummer, Philip, is vernoemd naar Gudmundssons overgrootvader en vertelt het verhaal van zijn overgrootouders. Zij ontmoetten elkaar in Noord-IJsland en verhuisden kort na hun huwelijk, vlak voor de Eerste Wereldoorlog, naar Duitsland. In dit dynamische stuk schittert een betoverende pianosolo van Van Vliet, verweven met een subtiele feature van Smits, die met zijn omfloerste trompetspel een warme gelaagdheid toevoegt. Gudmundsson completeert het geheel met zijn karakteristieke basspel.
VIKINGEN
Tussen de muziek door krijgen we een kort lesje in IJslandse tradities. Het volgende nummer is geïnspireerd op de nationale sport van IJsland: Glima. Deze eeuwenoude worstelvorm, die teruggaat tot de tijd van de Vikingen, bevat technieken die doen denken aan sumo-worstelen. De krachtige en ritmische bewegingen van de sport vertaalden zich in een meeslepende compositie.
Daarna volgt Letter to LD, een stuk van Koen Smits. Het begint met een gedragen trompetsolo en ontvouwt zich tot een sfeervol werk dat doet denken aan uitgestrekte, denkbeeldige landschappen. Met zorg wordt spanning opgebouwd, waarbij subtiele nuances en emotionele diepgang de luisteraar meenemen op een muzikale reis.
MONNIK
Een van de meest intrigerende momenten van het concert was de gedeeltelijke voordracht door Gudmundsson van een 12e-eeuws gedicht, geschreven door een IJslandse monnik. De klanken van de oude taal waren indrukwekkend, al bleef de betekenis voor velen ongrijpbaar. Gelukkig nam de muziek het over en vulde de ruimte met schoonheid. Van Vliet opende met een lyrische, uitgesponnen intro, die zich langzaam verweefde met het elegante basspel van Gudmundsson. Smits legde er tot slot een kristalheldere, bijna etherische trompetlaag overheen. De compositie, een bewerking van het religieuze Heyr, Himna Smiður van de IJslandse componist Þorkell Sigurbjörnsson, liet een diepe indruk achter.
THUIS
Onheilspellende, gestreken bas- en trompetklanken zetten de toon voor Panta, een contemplatief stuk van Jeroen van Vliet. Daarna werd de familiegeschiedenis opnieuw opgepakt met Sólveig, genoemd naar Gudmundssons overgrootmoeder. Tijdens het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog vertrok zijn overgrootvader per schip over de Atlantische Oceaan, met New York als bestemming. Maar eenmaal aangekomen werd hem de toegang tot Amerika geweigerd. Lange tijd bleef zijn lot onbekend, tot Sólveig jaren later een brief ontving. Philip schreef dat hij inmiddels manager was op een suikerplantage op Cuba en spaarde om terug te keren. Maar het noodlot besliste anders: hij werd ziek, keerde nooit meer terug en vond zijn laatste rustplaats op Cuba. Voor Gudmundsson een verhaal dat het begrip ‘thuis’ op scherp stelt, en dat hij met muziek een eigen, troostrijke wending gaf. Met dit stuk bracht hij zijn overgrootvader alsnog symbolisch thuis.
EMOTIE
Met Castillos de España, gecomponeerd door Federico Moreno Toroba, liet Gudmundsson zijn gedachten afdwalen naar hoe het zou voelen om op Cuba te zijn. In een teder duet met Smits, die subtiel soleerde op de flugelhorn, ontstond een sfeer van melancholie en mijmering. Vervolgens keerde de spanning terug met het geheimzinnige Proximity, waarin het stuwende basspel, de eigenzinnige pianopartijen van Van Vliet en de expressieve trompetklanken van Smits de intensiteit opvoerden. De muziek raakte diep en hield het publiek in volledige aandacht gevangen. De finale werd ingezet met Fjarri (ver weg), een hypnotiserend stuk dat de luisteraars volledig onderdompelde in klanken en melodieën. En toen volgde de enige passende afsluiting: Flóð og Fjara, de titeltrack van het album, als terechte toegift. Zo eindigde deze bijzondere zondagmiddag in ’t Beest.
GULLI GUDMUNDSSON TRIO
Jeroen van Vliet – piano
Koen Smits – trompet, flugelhorn
Gulli Gudmundsson – contrabas
MuziekPodium Zeeland
’t Beest, Goes (NL)
2 februari 2025
Tekst en fotografie: Ella & Eddy Westveer