Jazz International Rotterdam geeft festival eigen smoel

Het Festival Jazz International Rotterdam laat een Rotterdamse wind waaien op de Kaap en de Kop van Zuid en toont daar mee een nieuw en compleet eigen smoel. De hoofdregel is Rotterdamse makers op Rotterdamse plekken. Met Codarts als broedplaats voor nieuw en ontwikkelend talent staat juist de Rotterdamse scene centraal op FJIR; de New Rotterdam Jazz Orchestra, zangeres Shirma Rouse, violist Yannick Hiwat, toetsenist Alexander van Popta, Arp Frique met zijn muzikale familie en trombonist Efe Erdem, die niet alleen met zijn gestalte de affiche vormgaf, maar die ook voor een speciaal project de muziek mocht schrijven.

MIDDENSTIP
Dat FJIR muziek in het middelpunt stelt, is op zich niet zo gek. Maar dat de organisatie dat heel letterlijk neemt, moet voor de mensen van het geluid (en het licht) in Zaal 1 van LantarenVenster een aardige uitdaging zijn geweest. De bezoekers die vrijdagavond 25 oktober om half zeven voor het eerste concert de grote zaal binnenliepen zagen op de plaats waar normaal de speelplek voor muzikanten is, nu stoelen staan. De muzikanten van het New Rotterdam Jazz Orchestra met Jason Lindner stelden zich op een fictieve middenstip van de zaal op en speelden zo in een cirkel met de rug naar het publiek, die in rondom een kring toekeek en luisterde. Het was een aardig experiment dat goed uitpakte. Alle concerten in  zaal 1 op vrijdagavond vonden plaats vanaf de middenstip. Het festival had er dit jaar ook een nieuwe speelplek bij: éen stratenblok verwijderd van LantarenVenster was in de foyer van het Nederlands Fotomuseum een mooi podium opgesteld. Shirma Rouse mocht daar een uurtje later met haar band de avond aanslingeren.

GELE POSTERS
De gestalte van de sympathieke en fotogenieke Turks Rotterdamse trombonist Efe Erdem sierde niet voor niets de opvallende op een geel vlak gedrukte posters van het festival. Erdem, die jaren terug naar Rotterdam kwam om aan Codarts te gaan studeren, was door het festival gevraagd om voor het talentontwikkelingstraject The Pack Project muziek te schrijven en de band samen te stellen. Het werd muziek voor een strijkkwartet, trombonist, bassist en drummer. De ritmesectie bestaat uit drummer Tuur Moens en basgitarist Anton Davidyants, die ook fraaie melodielijnen laat zingen op zijn fretloze basgitaar. Erdem staat als leader of The Pack te dirigeren en natuurlijk liet hij ook zijn trombone prachtig fluisteren, brullen en funken. Zijn creatieve composities brachten een uur lang veel variatie en boeiende momenten. In zijn ode aan de stad Rotterdam met 100 jaar jazz kwamen alle sferen en geluiden van de drukke stad aan en op de Maas voorbij.

En terwijl zaal 1 werd omgebouwd speelde in de foyer De Erasmus Jazz Prijswinnaar We Are 6; inderdaad een sextet! En in het Nederlands Fotomuseum speelden nog twee bandjes met een drummer als bandleader die avond; het Sun-Mi Hong Quintet en als slot het trio van de in New York wonende drummer Philippe Lemm.

NEDERLANDS FOTOMUSEUM
Waarschijnlijk kozen de meeste bezoekers voor het gemak van het aansluitende programma in LantarenVenster, dat overigens in de loop van de avond behoorlijk was uitgelopen en helemaal niet meer zo strak aansloot.  Hoewel de festivalvrijdag was uitverkocht, waren er bij de Zuid-Koreaanse Sun-Mi Hong nog voldoende vrije zitplaatsen en er was ook voldoende te genieten.

Sun-Mi Hong zit nog een beetje in haar Young Vips Tour waarvoor ze door de programmeurs van de podia van jazz- en improvisatiemuziek werd gekozen. Niet alles komt uit Rotterdam natuurlijk. De muzikanten van dit internationale kwintet ontmoetten elkaar in Amsterdam tijdens hun studie aan het conservatorium. Sun-Mi speelt eigen composities waarin veel variatie aanwezig is. Het kan klein, minimaal en gevoelig zijn, maar even goed uitbundig en swingend met een vette groove. Een belangrijke rol is weggelegd voor het blazersduo van trompet en tenorsaxofoon. De hal in het Nederlands Fotomuseum bleek een fijne speelplek te zijn.

BUITENCATEGORIE
En van de Koreaanse drummer gaan we naar een Chileense tenorsaxofonist. Melissa Aldana speelt met haar kwartet met gitarist Lage Lund, bassist Pablo Menares en drummer Kush Abadey centraal in de grote zaal. Aldana is de eerste vrouw ooit die de Thelonious Monk Competitie heeft gewonnen. Het is een groot plezier om haar te horen spelen; ze speelt enorm ruimtelijk en haar muzikale vocabulaire heeft een onnavolgbare losheid. Haar geïmproviseerde melodielijnen zijn soms rond en gepolijst en lijken de diepste tradities mee te torsen. Daar zit misschien zelfs een kern van waarheid in, want haar vader en grootvader waren ook professionele saxofonisten en in New York studeerde ze bij George Coleman en Greg Osby. Dus ze heeft wel wat jazzhistorie meegekregen; zelfs in haar DNA.

Haar spel kan in dezelfde melodielijn veranderen en verrassen tot hoekig en rauw spel alsof het nooit eerder heeft geklonken. De Noorse jazzgitarist Lage Lund, ook een Monk Competitiewinnaar, brengt met zijn ingehouden en beheerste rijke akkoorden een prachtig balans in de muziek.  Het concert van dit kwartet is topper van de eerste avond van FJIR2019.

 Festival Jazz International Rotterdam
LantarenVenster | Nederlands Fotomuseum
Rotterdam (NL) 25 oktober 2019
Tekst en fotografie: Ella & Eddy Westveer