Motives Festival legt cultuurbruggen

Dat in België de jazz leeft wisten we natuurlijk allemaal al maar dat er een nieuw jazzfestival uit de grond wordt gestampt is tekenend voor de sterke jazzscene met klinkende namen en vooral ook nieuwe aanwas. Motives for Jazz richt haar pijlen op het ondersteunen van sterke projecten en zo cultuurbruggen te bouwen naar Vlaanderen, Brussel, Euregio Maas-Rijn, en Europa.
Dit Motives Festival is een eerste in rij van 3 de komende jaren beginnend in Pelt en zal ieder jaar op een andere plek in Belgisch Limburg neerstrijken.
Op de affiche wordt een veelzijdige mix van stijlen, geluiden en generaties met veel verrassende combinaties en invloeden. Daar waar het vaak bij andere festivals dan toch de uiterste randen van jazz betreft, en ook wel regelmatig eroverheen zoals pop, is dat hier niet het geval.
De programmering is zorgvuldig en herbergt enkel jazzmuzikanten in bijzondere bezettingen. Zo start de dag om 15.00 uur met een duo van pianist Elias D’hooge en zangeres Anais Vijgen, versterkt door bassist Soet Kempeneer. Danseres Shana Knuts is de vierde aanwezige.

ÉQUI
Équi is een mengvorm van Franse invloeden en jazz met een knipoog naar andere tijden maar ook een verweving van moderne zang en improvisatie. Geen groteske acties maar beweeglijk van subtiel tot rijk. Mijn Frans schiet tekort, maar de tekst wordt zo krachtig ondersteund dat je elk woord kunt voelen, zelfs zonder alles precies te begrijpen. Er is niets frivools aan de inhoud, want deze draagt een diepere betekenis, zoals in het nummer Kleine Olifant of Dans ma rue, dat vertelt over een minder fraaie wijk in Parijs. De vocalen van Anais Vijgen klinken buitengewoon fraai en passend bij de taal en de emotie van de muziek. Edith Piaf wordt even genoemd alhoewel ik daar minder overeenkomsten in hoor. Het is niet hartverscheurend, maar zeker niet van mindere kwaliteit. Hier is geen sprake van imitatiegedrag, maar van een unieke sound met overtuiging. Wat ook overtuigt, is het pianospel van Elias D’hooge. De aanwezige Ibach vleugel laat hij bijzonder krachtig en expressief klinken. Het lijkt bijna alsof het zo moet zijn; je waant je meteen in een Parijs’ café.

ZWARTE DOOS
Na dit optreden in de grote aula vervolgt het programma in de “zwarte doos“. Deze ruimte binnen het complex is gecreëerd met zwarte doeken mocht er nog ruimte zijn voor interpretatie, de sfeer is anders, kleiner en donker. Vliegwerk is een instrumentaal trio dat bestaat uit Tim Finoulst, Wout Gooris, en Steven Cassiers. Hun muziek wordt omschreven als een slalom tussen filmische dromerigheid en pulserende jazz. De zaal zit vol en enthousiasme van het publiek is er genoeg. Trouwens over het publiek in België en hier ook in Pelt alleen maar lof. Hier wordt er nog echt met aandacht geluisterd. Vliegwerk bereikte voor mij niet de hoogste toppen, maar wist met zijn dynamische stijgingen en dalingen het beoogde muzikale landschap op een eclectische manier tot leven te brengen.

Vliegwerk voor aandachtig publiek

KWINTET ELLIOT
In het Atrium midden in het gebouw gelegen heeft het derde podium gestalte gekregen. Hier is Elliot aan zet. Dit vijftal is sterk beïnvloed door Bach, Le Mystère des Voix Bulgares en vrije improvisatie. Doel van Elliot (de naam is gekozen op fonetische gronden) is een sound en sfeer creëren die connectie maakt met de luisteraar d.m.v. opwindende improvisatie, verweven melodieën en ritmes. Het jonge gezelschap, met invallend trompettist Roel van Wijk, ontving de Maastricht Jazz Awards 2024. Drummer Jakob Lingen is de componist van de composities die we horen. Het optreden begint mysterieus en sfeervol. We horen een verweving met klassieke muziek en andere invloeden en verbonden met smaakvolle improvisaties. In het laatste nummer dat bijna als kinderliedje klein en fragiel begint, eindigt met een expressief modernistisch jasje. Jammer dat er slechts dertig minuten speeltijd was. De lange spanningsboog binnen de composities vereist ruimte. In deze jonge band met eigen composities zit al een diepgelaagdheid die in jazz niet zomaar ontstaat. Het verfrissende Elliot is dynamisch, doorgrondend en vernieuwend en gaat zeker nog hoge ogen gooien.

GROTE ZAAL
Pianist Wajdi Riaha, van Tunesische afkomst, speelt in de grote zaal van de Dommelhof in Pelt. Het is muisstil in de zaal bij de warmbloedige jazz van het trio dat naast Riaha bestaat uit bassist Basile Rahola en slagwerker Pierre Hurty. Het duurt even voor je in deze bijzondere ervaring kunt meevoelen. De muziek brengt je naar andere oorden. Noord Afrikaanse beli en gnawa tradities vormen een belangrijk onderdeel van het muzikale gedachtegoed dat complex en ritmisch van aard is maar daar tegenover ook poëtisch verhalend. Bij deze formatie is de ziel duidelijk hoorbaar en de zaal transformeert naar warmere oorden. De zang is typisch Noord Afrikaans met zelf in mineur een grote terts (voor de insiders) dat goed schuurt in menig Europees gehoor. Ook hier is de ritmiek van de drums anders dan anders met waarschijnlijk 7 over 4 of 5 en veel syncopische elementen. Bijzondere muziek en indrukwekkende performance.

JAZZROCK
Het Jeroen Reggers Quartet speelt in het atrium met Invloeden van stevige rockmuziek, die wordt samengesmolten met jazzrock. Stevig, pakkend en veel eigenheid in de improvisaties en fraai afgewisseld door melodische nummers met Scandinavische invloeden.
Weer in de “zwarte doos” aanbeland wist ik op voorhand niet goed wat me te wachten zou staan. My Olympus is een persoonlijke weergave van Sara Gilis met drummer Jef Herr. Het podium is bedekt met duizenden +1 kabels, sample apparatuur, enkele gitaren en 3 keyboards. Een introspectieve start met opvallend speeldoosje opent hier. Gilis gaat in haar eigen wereld en reflecteert haar muziek met haar diepe binnenste beginnend vanuit de wieg. Wat ik persoonlijk fijn vind aan dit soort optredens is de uitleg van de artiest waarom en hoe deze muziek tot stand komt. Archetypes worden muzikaal verwoord d.m.v. moderne technologie i.c.m. toetsen zang en gitaarspel, stevig vergezeld door de drums.

Jazz en kungfu met Carlo Nardozza

WUSHU
Met een onverwachte ervaring rijker vervolg ik naar een bijzonder concert in de grote zaal met jazz en kungfu. Dat is niet op elke hoek van de straat te vinden, ook niet in China. Carlo Nardozza is geen onbekende in het veld van de jazz en heeft vele sporen reeds verdiend. De liefde voor de Chinese krijgskunst combineert hij met composities van eigen hand in combinatie met een authentieke leeuwendans uit de Tang dynastie ondersteund door oorlogsgetrommel. Op het podium start eerst de muzikale formatie met klinkende namen. Strak en energiek klinkt het. Het geheel is meer een theaterproductie als de Kungfu strijders op het toneel verschijnen. De muziek ondersteunt de beweging en de bewegingen volgen de muziek.
Kung Fu is vrij vertaald: hoge vaardigheid, hoge concentratie en grote toewijding. Laat dat nou net precies te horen zijn in dit grote geheel van muziek met beweging. Het is een fantastische ervaring! Hoge intensiteit, dan weer klein en kwetsbaar. Vergelijkbaar met de Wushu in China waarbij beweging en sport uit traditionele vormen gecombineerd worden met Chinese opera. Aan het slot verschijnt zelfs de draak ten tonele.

Aan het slot verschijnt de draak ten tonele.

MOTIVES EN VERDER
Het Motives festival is een groot succes dat mede te danken is aan de geweldige line-up en de vele sponsoren en ondersteunende organisaties. De geluidstechniek was prima op orde en dat is geen vanzelfsprekendheid. Organisatorisch is er zeker nog verbetering mogelijk in de tijdsblokken. Dit nieuwe jaarlijkse, nomadische Motives Festival zal de komende jaren zeker geen eendagsvlieg worden als er een brede ondersteuning zal blijven bestaan. In een tijd van eerder minder dan meer is dit een fijne aanwinst voor de toekomst van jazz in Belgisch Limburg en ver erbuiten.

LINE-UP
MOTIVES FESTIVAL

ÉQUI
Anaïs Vijgen – zang
Elias D’hooge – piano
Soet Kempeneer – contrabas
Shana Knuts – dans

ELLIOT
Mathias Palludan – tenorsaxofoon
Roel van Wijk – trompet
Lea Lingen – bas
Abhig Bharati – gitaar
Jakob Lingen – drums

VLIEGWERK
Tim Finoulst – pedal steel
Wout Gooris – synth, zang
Steven Cassiers – drums

WAJDI RIAHI
Wajdi Riahi – piano
Basile Rahola – bas
Pierre Hurty – drums

JEROEN REGGERS QUARTET
Jeroen Reggers – gitaar
Gert-Jan Dreessen – drums
Nicolas Thys – bas
Steven Delannoye – saxofoon

MY OLYMPUS
Sara Gilis – composities, keyboards, gitaar, bas, samples, zang
Jeff Herr – drums

JAZZ & KUNGFU
Carlo Nardozza – trompet
Daniel Daemen – saxofoon
Tim Finoulst – gitaar
Christophe Devisscher – bas
Daniel Jonkers – drums
Sifu Wai-Lam Yip, Kau Lin Verbeemen, Andrew Hockley, Zohaib Khan, Tristan Vandeborne, Shana Neys & Natasja Thys – kungfu meesters

Motives Festival
Motives for Jazz
Provinciaal Domein
Dommelhof
Pelt (B)
17 november 2024
Tekst en fotografie: Ralf Jacobs

MOTIVESFORJAZZ.ORG