Mysterieuze teleruptor in de polder
Het leek het meest op een samenkomst van een geheim genootschap ver buiten de bewoonde wereld. De naburige boeren hadden zelfs de toegangsweg met dikke klonters zompige klei proberen te camoufleren. Aan de buitenkant verklapte alleen de aanwezigheid van een rij verlaten automobielen langs de sloot recente sporen van menselijke aanwezigheid.
Via de verscholen toegangspoort liepen we langs het lange natte gras naar het door bomen beschutte terrein van Sjaak en Anja Allemekinders. Het is een artistieke ruimte in een landschappelijke tuin en ondergebracht in stichting Een Bunder Kunst, of kortweg De Bunder. Naast een vaste collectie kunst is er verder onder meer een joert, waar plaats is voor bijvoorbeeld concerten met een stuk of 50 bezoekers. De in het midden geplaatste snorrende houtkachel verspreid een aangename warmte. Deze decemberzondagmiddag speelt op uitnodiging van MuziekPodium Zeeland het muzikale gezelschap Teleruptor.
TOEN EN NU
Met het ophalen aan herinneringen uit de tijd van de Stichting Nieuwe Muziek Zeeland (de voorloper van MuziekPodium Zeeland) leek deze bijeenkomst de kenmerken van een reünie in zich te hebben. Nù waren er die oud-muzikanten van het Willem Breuker Kollektief en toen waren dat gedeelde momenten met o.a. meer dan 25 jaar Festival Nieuwe Muziek en samenwerkingen. En de gemeenschappelijke deler is toch de muziek die het verleden en heden samenbrengt. Muziek van Breuker en veel werk van Kurt Weill. Op het laatste moment was er nog een personele wisseling in de bezetting: Rutger van Otterloo verving de zieke Frans Vermeerssen. Verder goed om te weten dat pianist Guus Janssen de ‘special guest’ is en dat de toegepaste elektronica in de muziek uit praktische overwegingen niet zou worden gebruikt en dat VJ Martijn Grootendorst zijn instant composing beelden op het dak van de joert projekteerde. En naarmate de duisternis meer inviel, werden deze steeds beter zichtbaar.
KOORTS
Terwijl VJ Grootendorst zijn mooie beelden van kleurrijk omlijnde live muzikanten als vloeistofdia’s op het doek van de joert werpt, gaan multi-rietblazer Kweksilber en contrabassist Gorter het muzikale duel aan in Reisefieber. Ze nemen er de tijd voor. En ook de ruimte. Mooi ingetogen startend nam Gorter de leiding wat over. Met een contrabas ben je redelijk plaatsgebonden, maar met een altsaxofoon kun je alle kanten op in de tent. En ook daarbuiten. David Kweksilber nam de benen en liet de bassist zijn gang; hij ging buiten een beetje afkoelen en kon heerlijk fortissimo te keer gaan en ondertussen afkoelen van zijn reiskoorts. Het was een spannend duet voor een muisstil publiek. En toen beiden weer verenigd waren ging het verder alsof er niets gebeurd was.
BOWIE
Een beetje verandering kan geen kwaad. Na een Breukeriaans nummer werd Changes van David Bowie ingezet. Woordspelingen en humor zijn prima ingrediënten om in te zetten om te voorkomen dat je jezelf te serieus gaat nemen. Een klassieker uit 1972 van het album Hunky Dory kreeg van Teleruptor een zeer smakelijke bewerking.
PIANO
Michael Nyman schreef muziek voor de film The Piano. In Here to There zit in de film een kort thema, uitgevoerd door uitsluitend blazers. In de versie van Teleruptor wordt op het thema losjes geïmproviseerd en is er centraal ruimte voor het thema solo op piano. Aan het eind is er een mooie overgang naar de ballad Intermezzo van Verdurmen en solowerk met camera van Grootendorst.
SHEPP OP SOPRAAN
Enige consternatie bij U-Jamaa van Archie Shepp wanneer blijkt dat de tenorsaxofoon van Van Otterloo dermate is beschadigd, dat herstel terplekke niet mogelijk is. Gewikt en gewogen en hij speelt uiteindelijk de mooiste Shepp-partij ooit op sopraansax. Veel aandacht voor beelden ook in de vorm van filmmuziek. K.I.L.L. is muziek uit de trailer voor de sciencefictionfilm Looper. Vanmiddag werd een pakkende nieuwe versie gepresenteerd.
WHISKY BAR
Bertolt Brecht en Kurt Weill deden honderd jaar geleden mooie dingen samen. De Alabama Song, ook wel Moon over Alabama, of Whisky Bar genoemd werd waarschijnlijk het meest bekend door The Doors, die het in 1967 aan het vinyl toevertrouwden. Teleruptor zette het nummer niet onverdienstelijk in als populaire afsluiter. En vervolgens als een ultieme poging om het publiek aan het dansen te krijgen werd de foxtrot als geheim wapen nog uit de kast gehaald. En ja er werd gedanst in de joert!
In maart 2025 toert de groep met Loes Luca en meer muziek van Kurt Weill.
TELERUPTOR
Guus Janssen – piano
David Kweksilber – sopraan- en altsaxofoon, basklarinet
Rutger van Otterloo – sopraan- en tenorsaxofoon
Arjen Gorter – contrabas
Rob Verdurmen – drums
Martijn Grootendorst – video
MuziekPodium Zeeland
Een Bunder Kunst
‘s-Heer Arendskerke (NL)
1 december 2024
Tekst en fotografie: Ella & Eddy Westveer