North Sea Jazz royale grabbelton met veel toverballen

Giveton Gelin bij Roy Hargrove Celebration

Artist in Residence Herbie Hancock tijdens zijn masterclass

Ambrose Akinmusire eert Roy Hargrove

De 45^e editie van North Sea Jazz was eigenlijk al jaren uitverkocht. De gekochte tickets voor het in 2020 geplande festival bleven geldig. Ondertussen werd het Rotterdamse Ahoy-complex flink uitgebreid. Vernieuwde zalen als Missouri, Amazon, Madeira en Murray zijn geluidsdichter en boden extra ruimte, rust en lucht voor de doorstroming van publiek. 90.000 bezoekers vonden hun weg op het festival dit jaar. Misschien kan de ANWB gevraagd worden om de bewegwijzering nog wat te ‘fine tunen’ en dolende bezoekers tijd te besparen. Veel fileproblemen deden zich niet voor; alleen af en toe werd een zaal als ‘vol’ bestempeld. Meestal kon je overal naar binnen. Bouw nog een Schelde of Rhine naast de Nile en de Maas en het bezoekersaantal gaat door de 100.000. Maar eigenlijk moet het niet gekker worden. Het is mooi zo! Iedereen is in the mood; er zijn geen incidenten, er is geen geweld. Houden zo!

Vocals bij Louis Cole en het Metropole Orkest in Maas

PODIA
Vijftien speel-lokaties waren er. Grote podia en kleine podia met aansprekende namen die verwijzen naar rivieren. In het echt strijden de Nile en de Amazon om welke het grootst is. Op North Sea Jazz is de Nile met een dikke 10.000 m2 duidelijk de nummer 1. En de Yenisei, genoemd naar een Russische rivier die vanaf de bron 5.000 km meet, is met ca. 450 m2 vermoedelijk de kleinste op het festival. Die zaal zou als je de hoogte ook nog meerekent misschien wel 100 keer in de Nile of de Maas passen. En zo liggen de verhoudingen een beetje. De artiesten krijgen het podium dat bij hun muziek past of bij het verwachte aantal bezoekers.

Codarts Antwerp Cologne Big Band opende op podium Mississippi

INKIJKJE
We hebben niet alle podia bezocht en al zeker niet alle concerten. Meestal bewuste concertkeuzes met vooraf de pijnlijke kill-your-darlings-momenten; dus ook schrappen wat je wel had willen zien en horen. In een paar hink-stap-sprong-impressies geven we een inkijkje in wat hoogtepunten van deze editie van North Sea Jazz. De schaarse dieptepunten hadden weinig diepgang en beperkten zich vooral tot wat technische problemen.

Aki Takase speelde duo met Han Bennink zaterdag in de Missouri

MISSISSIPPI
We waren de vrijdagmiddag begonnen op het grote buitenpodium met de Codarts Antwerp Cologne Big Band; een gelegenheidsbigband onder leiding van Ilja Reijngoud. Klokslag drie (sinds 2019 begint het festival vanaf ca. drie uur) stonden of zaten tien studenten uit Rotterdam, vijf uit Antwerpen en vijf uit Keulen plus saxofoniste Tineke Postma en gitarist Ed Verhoeff op het Mississippipodium. Het zo naar uitgekeken festival is begonnen!
Hoe anders was dat daar dan weer op zondagmiddag. Toen er halverwege de middag een Antilliaans carnaval losbarstte met Randal Corsen en Lucas van Merwijk’s Cubop City Big Band. Het plein voor het podium ontplofte tot een Korsouw’s Tumbafestival waar natuurlijk gedanst werd.

Cubop City Big Band

YENISEI
De Yenisei zou ik voor geen goud willen missen, al is het plafond een beetje laag en het podium niet zo heel fraai; er worden de leukste dingen geprogrammeerd die meer aandacht verdienen. Zo bezochten wij daar de eerste avond het slotconcert. Voor de jazzspeurders op het festival even iets heel anders. Het jonge trio rondom vocaliste Sanne Rambags is een Nederlands gezelschap met pianist Sjoerd van Eijck en trompettist Koen Smits. Gewoon even wegdromen op de betoverende klanklandschappen die je worden voorgetoverd. En dan ook nog allemaal geïnspireerd op Noorse en Nederlandse landschappen. Mudita – zo heet het trio – bracht inmiddels twee albums uit op eigen label. Rambags is overigens ook nog te vinden in het trio Under The Surface.

Sanne Rambags | Mudita

NILE EN MAAS
Dan toch nog even naar die megalomane Nile aan het eind van diezelfde vrijdag. Gregory Porter, de man die met zijn warme stem, veel harten veroverde. Precies tien jaar geleden stond hij in de Darling. Nu stond hij met geleende kleren – de KLM had hij zijn bagage niet geleverd – op het meer dan twee meter hoge podium en overzag de mensenmassa. De immense zaal puilde uit. Porter wist de aandacht vast te houden en de betovering was nog niet verbroken.

Metropole Orkest met saxofonist David Binney

De voor North Sea Jazz noodzakelijke grote hallen hebben niet zo onze voorkeur. De massa, het geluid en de programmering (minder jazz, meer pop en funk) spreken ons minder aan. Velen in deze hallen beleven de concerten met een andere aandacht en dat is prima. We piepten nog even naar binnen in de Maas bij Louis Cole die daar met de nationale trots – het Metropole Orkest – optrad. De funkdrummer en (bijna) alle muzikanten waren enigszins macaber uitgedost, maar gaven een geweldige show voor een volle hal.

Louis Cole

ROY
Trompettist Roy Hargrove heeft sinds 1987 ontelbare keren op dit festival gespeeld. De eerste keer was hij nog geen 18 jaar oud de laatste keer was op vrijdag 13 juli 2018. Hij overleed op 2 november van dat jaar. Dit jaar waren er tribute-concerten in Madeira met trompettisten Philip Lassiter, Ambrose Akinmusire en Theo Croker, oud-bandleden en andere bewonderaars.

Ambrose Akinmusire Quartet

Het eerbetoon dat het kwartet van Akinmusire bracht was indrukwekkend. Zijn geheel eigen vernieuwende stijl en geluid en instrumentbeheersing maken hem buitencategorie. Later op de avond leidden altsaxofonist Justin Robinson een contrabassist Ameen Saleem, beiden recente leden van het Roy Hargrove Quintet, een jamsessie in. Zij putten uit de klassiekers van de zo gemiste trompettist.

Justin Robinson en Giveton Gelin bij “A Roy Hargrove Celebration”

80
Tachtig is het nieuwe zestig. De 82-jarige Artist in Residence Herbie Hancock trok de kar. Gary Bartz (81), Hans Dulfer (82), Han Bennink (80), John McLaughlin (80), Archie Shepp (85), Charles Lloyd (84), Ron Carter (85) stonden allemaal te shinen op het podium.
Drummer Han Bennink vierde zijn tachtigste verjaardag waardig in de Missouri met een duo improvisatie met de Japanse Aki Takase, een trio met Reinier Baas en Ben van Gelder en afsluitend met het orkest van Instant Composers Pool.
De 85-jarige Archie Shepp speelde vroeg in de zondagavond met pianist Jason Moran en de Franse jazzzangeres Marion Rampal in de Madeira. De keuze voor deze intieme middelgrote zaal bleek de juist te zijn. De ooit zo vurige en radicale Shepp had zijn scherpe buitenkanten ingeruild voor een tedere en emotionele speelwijze diep vanuit het hart. De eindigheid van het bestaan klonk door. Hij raakte niet alleen het publiek in hun ziel, maar ook de engelen aan met zijn fragiele spel en zang.

Han Bennink speelde met ICP Orkest

MURRAY
Eigenlijk stond een bezoek aan de Murray niet in ons schema. Tot er ‘very last minute’ een programmawijziging bekend werd. “Eigenlijk moest ik nu in trauma-therapie zijn en nu speel ik op North Sea Jazz”, waren de eerste woorden van Naima Joris bij aanvang van haar concert. Onzekerheid, bescheidenheid en angst klinken door in haar stem, maar ondertussen doet ze precies waar ze goed in is. Haar band moet het zonder bassiste Lara Rosseel doen. Niels van Heertum op eufonium, Vitja Pauwels op gitaar en Tijl Piryns staan haar bij. Een paar ‘covers’ om op gang te komen en dan haar eigen werk. Intense muziek die uit haar ziel komt en die mensen aangrijpt of ‘het geratel in het hoofd stil zet en het hart troost’.

Naima Joris in de Murray

CATERING
De organisatie van North Sea Jazz probeert de bezoeker te ontzorgen. In hun speciale app kun je de concerten inplannen en delen met vrienden of bekenden. Dan heb je een perfect overzicht en je kunt zelfs berichtjes ontvangen dat je naar een ander concert moet. Eten en drinken staat er niet bij. Je zou het bijna vergeten. Er zijn mogelijkheden genoeg op het terrein en om geld hoef je je ook niet druk te maken. Dat heb je niet nodig. De vermaledijde munten zijn gelukkig afgeschaft en betalen doe je met pin of contactloos.
Wel jammer voor die straatmuzikant die bij de uitgang zit te spelen. “Sorry, geen geld!”