Ultieme ode aan de schoonheid eindigt met prachtig slaapliedje

Op een groot verlicht reuzenrad op het Vrijthof worden de decemberconcerten van André Rieu aangekondigd. De talrijke winkelstraten van de stad Maastricht zijn rijk verlicht met luxe sprankelende kerstlampjes. Het is 25 november en Nederlands zuidelijkste en meest cosmopolitische stad lijkt al helemaal klaar voor de komende kerstdagen. In het theater aan het Vrijthof kunnen we nog net even de verplichte kerstsfeer ontvluchten. De organisatie van Jazz Maastricht heeft daar in samenwerking met het theater een dubbel jazzconcert geprogrammeerd. In de 900 stoelen tellende concertzaal kan deze maandagavond het publiek uit de Euregio genieten van het Kairos 4tet van Adam Waldmann aangevuld met vocalisten Emilia Mårtensson en Marc O’Reilly. In het gedrukte programmaboek van het theater staat eveneens Robert Glasper vermeld. Maar papier is geduldig en Glasper moest afzeggen. Een waardig vervanger werd gevonden in het duo van trompettist Avishai Cohen met pianist Yonathan Avishai. Artistiek een zeer verdienstelijke invalcombinatie, maar de progammawisseling zorgde wel voor een dip in de kaartverkoop. De benedenzaal was wellicht voor driekwart bezet, maar het balkon bleef leeg. De vierhonderd bezoekers werden niet gehaald.

HET ULTIEME MOMENT
Kairos is een Griekse term dat ‘het ultieme moment’ betekent. Spelen met het nu, verleden en toekomst is wat het Kairos 4tet in principe doet. Maastricht is in meerdere opzichten getuige van het ultieme moment, want dit is hun eerste concert na drie jaar. Bandleider en saxofonist Adam Waldmann die eveneens garant staat voor de composities heeft drie operaties ondergaan om van een hardnekkige armblessure af te komen. Na zijn laatste operatie in Nederland staat hij nu weer te popelen om de bühne op te gaan en om vooral nieuwe muziek van hun vierde en nog te verschijnen album te spelen. Waldman laat zich bijstaan door zijn vaste partners in crime (en harde kern van Phronesis) bassist Jasper Høiby en pianist Ivo Neame. Richard Spaven (Cinematic Orchestra, Flying Lotus, José James) is de nieuwe man achter het slagwerk. Het openingsnummer is Fenix en is opgedragen aan de zoon van Waldmann.

NIEUWE TITELS
Allemaal nieuwe titels passeren Night Sea Journey, een liedje voor zijn grootmoeder en Fancy You wat geschreven is voor zijn Nederlandse vrouw. Veel liedjes met teksten vragen uiteraard om vocalisten. En die zijn er. Bij het tweede nummer wordt het 4tet verrijkt tot een 5tet met de stem van Parliamentary Jazz ‘Vocalist of the Year’ award winnares Emilia Mårtensson uit Zweden. Een beetje softjazz met een heldere sound. Zo ook het volgende nummer dat klinkt als een verwachtingsvol volksliedje. Het vierde nummer met een vette bassolo van Høiby klinkt als een liefdesliedje. Daar maakt Mårtensson plaats voor de Ierse liedjesschrijver en zanger Marc O’Reilly. En natuurlijk staan ook allebei de vocalisten een paar keer tegelijk op het podium, zoals bij The Norway Home. Een verzameling mooie composities met toegankelijke muziek en fraaie vocalen komt voorbij. Je kunt heerlijk achteroverleunen in het rode pluche van het theater. Kairos sluit af met Narrowboat Man van hun vorige cd.

NAAKT
Trompettist Avishai Cohen kent pianist Yonathan Avishai bijna dertig jaar. Ze waren jeugdvrienden in Tel Aviv toen ze de jazz gingen verkennen. Ze wonen nu ver van elkaar, maar ze weten elkaar te vinden. Cohen vanuit New York en Avishai vanuit Parijs. Ze speelden vaak samen en doen dat nog steeds. Yonathan Avishai speelde op de zeer succesvolle cd’s Into The Silence en Cross My Palm With Silver. Ook in het fameuze kwartet van de trompettist is hij de pianist. Dit jaar kwam het duo-album Playing the Room uit. En nu staan ze samen op het podium. Naakt en kwetsbaar zonder de beschermende jas van bassist en drummer. Ze zijn op elkaar aangewezen: twee mannen met twee instrumenten. Meer is er niet behalve een gezamenlijk database van muziek. En dat is eigen muziek maar ook een bron van hun muzikale helden en idolen, waarvan ze de muziek bewonderen. Ze openen het concert met Two Lines van Avishai en The Opening van Cohen.

ODE AAN SCHOONHEID
Ze besluiten om verder geen plannen te maken wat ze zullen spelen. Ze putten uit standards van John Coltrane, Duke Ellington, Abdullah Ibrahim, Stevie Wonder wordt aangekondigd, maar ze zien wel waar ze uit komen. De nummers vloeien spontaan in elkaar over en de klanken van de instrumenten vloeien soms letterlijk samen wanneer Cohen bijvoorbeeld met zijn trompet in de vleugel speelt en de klanken van de trompet resoneren in de snaren.
Minder is vaak meer. Twee muzikanten en zorgvuldig gekozen noten bouwen een prachtige spanning op. Jazz Maastricht krijgt een gouden concert voorgeschoteld. Pianist Avishai kondigt als afsluiter een nummer van Don Cherry aan. Het nummer op zich is weer een eerbetoon aan Billy Holiday. Avishai en Cohen speelden het al samen toen ze 13 of 14 jaar oud waren. En dat zijn ze nog niet verleerd.

De toegift is de echte afsluiter van dit concert en deze avond. Het is een wiegeliedje Shir Eres van Alexander “Sasha” Argov. Wat ons betreft een ode aan de schoonheid!

KAIROS 4TET
Adam Waldmann – tenor- en sopraansaxofoon
Emilia Mårtensson – zang
Marc O’Reilly – zang
Jasper Høiby – contrabas
Ivo Neame – piano
Richard Spaven – drums

COHEN & AVISHAI
Avishai Cohen – trompet
Yonathan Avishai – piano

Theater a/h Vrijthof Maastricht (NL) 25 november 2019
Tekst en fotografie: Ella & Eddy Westveer