Zitten, staan en dansen bij Jazz Middelheim 2025

Na een interruptie van twee jaar start Jazz Middelheim met een schone lei en met een nieuw innerlijk en uiterlijk in 2025 een nieuw leven. Bovendien verhuist het festival van een park in de nazomer naar hetzelfde park in haar mooiste periode met het frisgroen van het voorjaar. Het festival gaat plaatsvinden van 6 tot en met 9 juni 2025 tijdens het Pinksterweekend.

We begaven ons op zaterdag 16 november naar kasteel Den Brandt aan de ingang van het park met de gelijknamige naam. Het beeldbepalende kasteel staat bij de huidige ingang van het Antwerpse festivalterrein. Het festival Jazz Middelheim vindt hier sinds 1991 plaats. Daarvoor werd het evenement georganiseerd op de Middelheim-site, waar het festival oorspronkelijk in 1969 begon. Het kasteel is inclusief het domein Kreglinger met openbaar park sinds 1962 eigendom van de gemeente Antwerpen. We betraden het gebouw dat in 1790 in Louis XVI-stijl werd opgebouwd en troffen een nagenoeg ongemeubileerd en koud gebouw aan. Schilderijen aan de muur zijn verdwenen. De rijk ingelegde houten vloer, het prachtig geaderde roodbruine marmer en het uitzicht over het majestueuze park stralen nog steeds een ongekende klassieke grandeur uit. Ondertussen joegen de warmtekanonnen met veel kracht warme lucht in de ruimte. De bar was geopend en DJ Rosie From The Block zorgde voor de sfeer.

Bert Schreurs (Brosella) en Gilles De Decker (Paradise City) gaven een toelichting op de plannen en de filosofie achter de programmering. Muzikaal zal de organisatie zich gaan richten op Antwerps en Belgisch talent, internationale headliners en nieuwe samenwerkingen met eigen producties. Dat moet resulteren in meer dan zestig acts over vier dagen en ruimte voor muzikale ontdekking.

JAZZ SPIRIT
De ambitie is jazz uitbreiden naar andere muziekstijlen met een “jazz spirit”. Dat betekent naast klassieke jazz ook ruimte voor spirituele jazz, soul, ambient en blues bijvoorbeeld. Niets nieuws onder de zon, maar toch wil het festival dat primair voor Antwerpenaren is, zich internationaal kunnen onderscheiden door een “een diepe soms spirituele – warme sound”, zo als ze het zelf verwoorden. Met de programmering willen ze ook het publiek wat verjongen, om de houdbaarheidsdatum van het festival voor de toekomst op te rekken.
Gekozen is voor drie podia; daarvan een podium voor zittend publiek, een staand podium met origineel stage design, plus een klein, gezellig en intiem podium met jazzy DJ sets. Verder is er een geheel nieuwe huisstijl ontwikkeld die op het festivalterrein niet allen cosmetisch merkbaar zal zijn, maar ook met een gevoel te maken heeft. Trefwoorden zijn: intiem en gezellig, maar ook voor fijnproevers in de kofie, bieren, wijnen en verdere gastronomie. Er zal aandacht zijn voor een minimale ecologische footpint, een familiedag, ontbijtsessies (op zondag).

PROGRAMMA EN VOORVERKOOP
De Antwerpse Schepen voor Cultuur Nabilla Ait Daoud zei donderdag:

“Jazz Middelheim is terug, groovier dan ooit. Antwerpen, altijd een bakermat van jazz geweest, vormt opnieuw het kloppend hart van dit muzikale festival. Laat je verrassen door een frisse, innovatieve aanpak die jong en oud laat ontdekken dat jazz geen verleden tijd is, maar een levendige viering van creativiteit en ritme – puur plezier voor iedereen!”

 

Drummer Stéphane Galland die deze middag op het kasteeltje een workshop hield zal tijdens het festival in 2025 Artist in Residence zijn met vier verschillende acts. Dat zal zijn met The Rhythm Hunters, met Jeroen Van Herzeele, met The Gallands, Selah Sue & DJ Grazhoppa èn met KANDA (is met Louise van den Heuvel en Lúcia Pires). De internationale acts zullen ook binnenkort bekend worden, want 2 december begint de voorverkoop. De Amerikaanse zangeres Dee Dee Bridgewater zal met haar all-women-band in ieder geval één van de internationale headliners zijn.

LAUNCH EVENT
Het Konklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA), Het Bos, Rataplan, Café Des Arts en Casa Saga waren deze zaterdagavond ook onderdeel het lancerings-evenement. Op elke locatie waren er minimaal drie concerten met artiesten die eerder op het festival speelden en/of daar in 2025 zullen gaan spelen. Het is niet zo evident om alle plekken te bezoeken, maar we bezochten er twee om even te proeven.

CASA SAGA
De entree van Casa Saga ligt een beetje verscholen achter een lange rij geparkeerde auto’s in het Antwerpse district Borgerhout. Een bezoek met de auto hier op zaterdagavond is sowieso geen aanrader. Maar de ontvangst in de Van Leenstraat door Pieter Theuns, artistiek leider van B.O.X. (Baroque Orchestration X) is allerhartelijkst. Dit genre-overschrijdende muziekgezelschap resideert hier. Wanneer wij binnenkomen is Cinema Paradiso juist onderweg in een psychedelische trip naar een ongekende apotheose voor een aandachtig publiek. Het trio van drummer Eric Thielemans met rietblazer Kurt Van Herck en gitarist Willem Heylen opereert samen met toetsentovenaar Jozef Dumoulin. De start is vanuit het niets en ter plekke ontstaat iets dat zijn weerga niet kent. De musici zijn als in trance op elkaar ingesteld en niemand weet waar het naar toegaat, maar de reis is één groot avontuur. We zijn blij dat we juist tijdens deze reis zijn ingestapt en denken nu al dat we het mooiste van de avond hebben beleefd.

KMSKA

BOOMING
Wanneer Anneleen Boehme in Casa Saga ten tonele verschijnt na een korte pauze en podiumwissel zegt ons gevoel toch nog even te blijven. Ook Boehme is een improvisator. Aanvankelijk toonde ze zich verbaasd toe ze een paar jaar geleden werd gevraagd voor een solo optreden. Toen ze daar meer voor werd gevraagd merkte ze lakoniek op: “misschien is het dan toch wel iets?”
En ja, solo is wel iets, vinden wij!
Boehme met haar contrabas en een loopstation is een klein orkest. Tijdens haar tweede improvisatie werden we helemaal meegezogen. De door haar ingezette loop die aanvankelijk als ritmische basis dient, werd regelmatig naadloos en bijna ongemerkt ingewisseld voor een andere. Terwijl ze de snaren van haar instrument met veel emotie strijkt of aan de snaren plukt, kleurt ze er nog een gevoelig laagje bovenop. Boehme is booming als ze solo speelt!

KONINKLIJK
Toch moeten we weg. We dompelen ons onder in de donkere Antwerpse straten, zoeken de geparkeerde auto en rijden richting de Leopold de Waelplaats. Daar staat een wat minder bescheiden gebouw; het KMSKA. Het werd in 2022 na een restauratie van elf jaar heropend. Het museum herbergt een collectie van zeven eeuwen kunst. Vlaamse primitieven, expressionisten, wereldberoemde meesters, de meest omvangrijke collectie van James Ensor en deze avond middel in al die kunst zijn er drie jazzconcerten. Op een podium in één van de mooiste zalen met boven hun hoofd een visueel indrukwekkend en gelaagd schilderij van de Duitse schilder (en beeldhouwer) Anselm Kiefer spelen respectievelijk gitarist Julien Tassin, saxofonist Robin Verheyen en het Engelse duo Vega Trails.

DOELGROEPEN
Wanneer je praat over Jazz Middelheim en het verbreden van de doelgroep, dan snap je ook dat niet alleen de muziek, maar zeker ook de locatie daar een rol in speelt. Casa Saga is voor de muzikale elite en KMSKA is voor iedereen. Of zouden de bezoekers van de KMSKA zich juist zien als elite?
Wanneer we de mooie ruimte ingaan, lopen we juist Robin Verheyen tegen het lijf. We zien en horen hem erg graag spelen, maar we komen tot het inzicht juist zijn concert volledig gemist te hebben. We likken onze wonden en zitten op de eerste rij bij Vega Trails. Een gelijkenis met Mammal Hands dwingt zich aan ons op. Niet verwonderlijk want rietblazer Jordan Smart maakt prominent onderdeel uit bij beiden. Bassist Milo Fitzpatrick troffen we trouwens ook eerder; bij Portico Quartet.
Het Britse duo Vega Trails speelt muziek met saxofoon en contrabas in de hoofdrol. Smart speelt tenorsaxofoon maar wisselt ook wel met basklarinet en sopraansaxofoon. Met die laatste kwam hij door een technisch probleem zelfs even in moeilijkheden, maar een schroevendraaier bracht snel redding. Melodie en ritme wordt verrijkt met subtiel gebruik van elektronica en loopstation. Prachtige nummers als Train to Kyoto, Spiral Slow, Love Your Grace en afsluiter Epic Dream werd een sterke slotact neergezet.

Een mooie smaakmaker voor het festival Jazz Middelheim dat van 6 tot en met 9 juni 2025 gaat plaatsvinden in het Park Den Brandt.

Launch Event
JAZZ MIDDELHEIM
Kasteel Den Brandt
Casa Saga
KMSKA
Antwerpen (B)
16 november 2024
Tekst en fotografie: Ella & Eddy Westveer

CINEMA PARADISO (locatie: Casa Saga)
Kurt Van Herck – tenorsaxofoon, klarinet
Eric Thielemans – drums, percussie
Willem Heylen – gitaar
Jozef Dumoulin – piano, toetsen, electronika

ANNELEEN BOEHME (locatie: Casa Saga)
Anneleen Boehme – contrabas. loopstation

VEGA TRAILS (locatie: KMSKA)
Jordan Smart – tenor-, sopraansaxofoon, basklarinet, elektronica
Milo Fitzpatrick – contrabas, elektronica

JAZZMIDDELHEIM.EU

FACEBOOK

INSTAGRAM